Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği’nin (TMMOB) 1973- 1980 yılları arasında başkanlığını yapan, mühendis-mimar hareketinin toplumcu bir çizgiye sahip olmasında önder kişiliği ile dikkat çeken Teoman Öztürk,11 Temmuz 2009 tarihinde Ankara’da düzenlenen bir dizi etkinlikle anıldı.
 

TMMOB‘nin unutulmaz başkanlarından Teoman Öztürk‘ün anısına ölümünün 15. yıldönümünde çeşitli etkinlikler düzenlendi. Teoman Öztürk‘ün anıt mezarı başında ve İnşaat Mühendisleri Odası‘nda gerçekleştirilen etkinliklere, TMMOB ve odaların yönetim kurulu üyeleri, oda çalışanları, Öztürk‘ün ailesi, dostları, çok sayıda meslektaşı ve mücadele arkadaşları katıldı.

İlk olarak Öztürk‘ün Karşıyaka Mezarlığı‘nda bulunan anıt mezarı başında tören düzenlendi. Törende, sırasıyla TMMOB Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Soğancı, Teoman Öztürk‘ün arkadaşları Jeoloji Mühendisleri Odası‘ndan Haydar İlker, Maden Mühendisleri Odası‘ndan Ömür Yenel, Elektrik Mühendisleri Odası‘ndan Hüseyin Yeşil birer konuşma yaptılar.

Aynı gün akşam saatlerinde, TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası‘nda Teoman Öztürk‘ün adının verildiği salonda anma etkinliği gerçekleştirildi. TMMOB Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Soğancı‘nın açılış konuşması yaptığı etkinlikte, sanatçı Ahu Sağlam‘ın şarkıları eşliğinde Öztürk‘ün hayatını ve mücadelesini konu alan slayt gösterisi sunuldu. Ardından Prof. Dr. Korkut Boratav, Prof. Dr. İşaya Üşür ve Prof. Dr. Aziz Konukman‘ın konuşmacı olarak katıldığı "Kapitalist Küreselleşmenin Küresel Krizi" başlıklı panel gerçekleştirildi.

"Öztürk‘ün Çizdiği Yol Haritası TMMOB‘nin Yol Haritası" 
Öztürk‘ün anıt mezarı başında yapılan törende konuşan TMMOB Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Soğancı, 1954 yılında kurulan TMMOB‘nin yol haritasının, 1970‘lerde dönemin devrimci, demokrat, yurtsever mühendis ve mimarları tarafından belirlendiğinin altını çizdi. O dönemde birlik içinde faaliyet sürdürmek amacıyla biraraya gelen mühendis ve mimarların, Türkiye‘nin, emekçi halkları ve onların çocuklarının aydınlık geleceği için çaba içinde kararlar aldıklarını ifade eden Soğancı, "O günden bugüne TMMOB‘nin yol haritası belirlenmiştir. Sevgili başkanımızın, başkanlık yaptığı 1973- 80 yılları arasına denk gelen o dönemde çizdiği yol haritası bugün TMMOB‘nin yol haritasıdır" dedi.

Soğancı, 2004 yılında TMMOB tarafından, Teoman Öztürk anısına yayımlanan "Bir Döneme Tanıklık: Teoman Öztürk" kitabını, TMMOB içinde faaliyet göstermek isteyen, yüreği insandan ve emekten yana atan mühendis ve mimarların "başucu kitabı" olarak nitelendirdi.

‘Demokrat Devrimci Gruplar Öztürk‘ün Etrafında Kenetlenmişti‘
EMO‘dan Hüseyin Yeşil, Teoman Öztürk ile çok genç yaşta tanıştığını belirterek, Teoman Öztürk‘ün "güçlü ve güvenilir" kişiliğine dikkat çekti. Yeşil, şöyle konuştu:

"Teoman Öztürk için çok şey söylenebilir, ama Öztürk‘ün en büyük yanı özellikle devrimci ve demokratlar arasındaki birlikteliği sağlamak için ona karşı oluşturulan güvendi. Bu çok önemliydi; o dönemdeki TMMOB mücadelesinde büyük bir öğeydi. Teoman bunu başardı. Aynı zamanda o günlerde çok keskin tartışmalarda bulunan sol guruplarda demokratik ve devrimci gruplar Teoman‘ın etrafında kenetlenmişlerdi. Birbirlerini hatta Teoman‘ı eleştirmelerine rağmen kenet olmuşlardı. Ben bunun bundan sonrada olmasını diliyorum."

"Öztürk Ülke İçin Mücadele Etti"
Jeoloji Mühendisleri Odası‘ndan Haydar İlker, 15 yıl önce Teoman Öztürk toprağa verilirken yaptığı veda konuşmasında söylediği "Rahat uyu yakışıklı başkanım" sözlerini anımsadığını ifade ederek, "Öztürk‘ün rahat uyuması, TMMOB‘nin sürdürdüğü mücadeleye bağlı" dedi. Haydar İlker, şöyle konuştu:

"12 Mart Muhtırası verildikten sonra TMMOB‘nin adeta anahtarları sıkıyönetime teslim edilmiş konuma geldi. Teoman Öztürk ve arkadaşları böyle bir ortamdan TMMOB‘yi alarak, yol haritasını çizdi. ‘Mühendis ve mimarların sorunları ülke sorunlarından ayrı değildir.‘ Bu ana çizgiydi. İkincisi ‘Sadece kendi sorunlarıyla, demokratik sorunlarla ilgilenmek tek başına eksik kalır. Mesele düzen meselesidir, mesele sosyalizm meselesidir.‘ En yalın ifadesiyle bu düzen değişmedikten sonra düzene karşı mücadeleyi sürdürmedikten sonra elde edeceğimiz başarılar kısmi başarılardır ve bunlar için mücadele etmek son derece önemlidir."

1970-80 yılları arasında Teoman Öztürk ve arkadaşlarının istemeleri taktirde çok büyük ikbal kapılarının onlara açılacağını savunan İlker, "Bu insanların hepsi kendi çıkarlarını düşünselerdi inanın ülkenin ekonomik anlamda en üst düzeydeki insanları olurdu. Siyasal anlamda isteselerdi milletvekilliği, bakanlık kapıları kendilerine açıktı. Bu arkadaşlar hepsinin üzerine sünger çektiler. Ülke sorunları için, emekçi halkın sorunları için mücadele ettiler mühendislerin, mimarların, teknik elemanların sorunları için mücadele ettiler ve bir dönemi böylece geliştirerek idame ettirdiler" diye konuştu.

İlker, TMMOB‘nin Teoman Öztürk ve arkadaşlarının bıraktıkları çizgide çeşitli eksiklikleri olmasına rağmen özünde devam ettiğini, bu bakımdan Teoman Öztürk‘ün de rahat uyuduğunu kaydetti.

‘Teoman Keşke Hayatta Olsaydı...‘
Maden Mühendisleri Odası‘ndan Ömer Yenel ise, Teoman Öztürk‘ün birleştirici ve uzlaştırıcı yönüne vurgu yaptı. Yenel, Teoman Öztürk‘ün birliğin dışında demokrasi platformu yürüttüğünü anımsatarak, şöyle konuştu:

"DİSK‘inden TÖBDER‘ine 20 küsur örgütün hem de çok güçlü örgütlerin oluşturduğu bir platforma başkanlık yapardı ve o platformu ortak hareket etme noktasında birleştirirdi. Biz, Teoman‘ın öbür yönünü hep unutuyoruz. Ben bazen ‘Teoman şimdi hayatta, Türk solunun başında olsaydı da onu toparlasaydı‘ diye düşünüyorum. Ve eminim Teoman‘ın esas yönü buydu, en büyük yönü buydu. O,  20-25 tane farlı örgüte başkanlık yapar ve oradan ortak karar çıkartırdı."

Törende tekrar söz alan Mehmet Soğancı, Teoman Öztürk‘ün kızı Elif tarafından Öztürk için kaleme alınan şiiri törene katılanlarla paylaştı. Tören, Teoman Öztürk‘ün anıt mezarına karanfillerin konulmasının ardından sona erdi.

"Teoman Öztürk Yaşıyor"
TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası‘nda Teoman Öztürk Salonu‘nda gerçekleştirilen anma etkinliğinin açılışında konuşan TMMOB Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Soğancı, "Sevgili başkanımızın anma gününde yine birlikteyiz, sevgili başkanımızla yine bir aradayız" diyerek sözlerine başladı.

Soğancı, "Sevgili Başkanımız" diye hitap ettiği Teoman Öztürk‘ün TMMOB ve Odalar tarafından düzenlenen genel kurulların sonuç bildirgelerinde, kongre, kurultay, sempozyumlarda, öğrenci- üye çalışmalarında, ilçe koordinasyon kurulu çalışmalarında, kitaplarda, yönetmeliklerde, çalışma programlarında, raporlarda, birlik haberlerinde, mitinglerde yaşadığını ve düzenlenen tüm etkinliklerde yer aldığını ifade etti.

"TMMOB özgürlüklere sahip çıkacak"
Soğancı konuşmasında Teoman Öztürk‘ün 24 Mayıs 1980 tarihli TMMOB 25. Genel Kurulu‘ndaki şu sözlerine atıfta bulundu:

"Ufak- tefek küçük burjuva sınıflarının TMMOB‘nin yerine getirmesi gerektiği görevlere mutlaka ayak bağı olmaya çalışacağına ama inançlı ve kararlı mücadele arkadaşlarımın bunları yenerek başarıya ulaşacaklarına, bir görev bilinciyle gelmiş arkadaşlarımın TMMOB‘yi bu günlerden daha üst düzeylere çıkartacaklarına, vardıracaklarına inanıyorum. Böylelikle görevlerimizi yerine getirmekle Türkiye devrimci hareketine mütevazı ama önemli katlılarda bulunacağımız açıktır. Gelecek günler mutlaka aydınlık olacaktır. Yaşasın başta işçi sınıfı olmak üzere tüm emekçilerin sürdürdüğü ve mutlaka başarıya ulaşacak olan bağımsızlık ve demokrasi mücadelesi yaşasın bu yolda kendilerine düşen bu görevleri güçlendirerek sürdüren mühendis ve mimarlar yaşasın TMMOB."

TMMOB Yönetim Kurulu Başkanı Soğancı konuşmasını şöyle tamamladı:

"Herkes bilmelidir ki, 1970‘lerden beri sürdürülen bu onurlu yürüyüş ve dik bir duruşla TMMOB; sinmeden, korkmadan, geri adım atmadan temel hak ve özgürlüklere sahip çıkacaktır. Biz bu bayrağı bizden öncekilerden devraldık, bizden sonrakilere de onurla devredeceğiz. Bunu herkes böyle bilsin.

TMMOB bütün yaşanan olumsuzluklara karşı, karanlığa karşı aydınlığı, baskıcı, otoriter yönetim anlayışına karşı özgürlük ve demokrasiyi, ırkçı ve milliyetçi anlayışın beslediği linç kültürüne karşı bir arada kardeşçe ve barış içinde yaşamayı, her şeyin para-kar olduğu piyasa anlayışına karşı eşitliği ve adaleti savunmaya devam edecektir. TMMOB emekçi sınıfların haklar mücadelesine, halkımızın işsizlik, yoksulluk ve yolsuzlukla mücadele taleplerine sahip çıkacaktır.

TMMOB ‘Şimdi tam da eşit, özgür, demokratik bir Türkiye talebini yükseltme ve bunun için mücadele etme zamanıdır‘ demektedir. Şimdi neoliberal politikalara, gericiliğe, darbe çığırtkanlıklarına direnme zamanıdır. Şimdi TMMOB ‘Kahrolsun emperyalizm, yaşasın mücadelemiz‘ demektedir.

Evet, bu ülkenin iyi ki TMMOB‘si var sevgili arkadaşlar. TMMOB‘nin iyi ki Teoman Öztürk gibi bir başkanı vardı. İyi ki o dönemin çok değerli kadroları vardı. Hepsine Yönetim Kurulum adına saygı ve sevgi sunuyor ve huzurunuzda Sevgili Başkanımız Teoman Öztürk‘ü ve arkadaşlarını alkışlıyorum değerli arkadaşlarım."

Fotoğraflar