|
19 Ekim 2009
YEŞİLIRMAK ELEKTRİK DAĞITIM A.Ş. (YEDAŞ) ‘IN ÖZELLEŞTİRLMESİ YIKIMDIR PEŞKEŞTİR.
Ülkemizde yaşanan özelleştirme yıkımına yarın bir yenisi daha ekleniyor. Halkın en önemli yaşamsal kaynaklarından biri olan enerjinin bölgemizde halka ve sanayi tesislerine dağıtımını yapan Yeşilırmak Elektrik Dağıtım A.Ş. (YEDAŞ)‘ın özelleştirilmesinin ihalesi yarın (20 Ekim 2009) yapılıyor.
Yaşamsal anlamda bu kadar önemli olan enerjinin dağıtımının özelleştirilmesindeki mantığı anlamak mümkün değildir. Hayatımızda neredeyse artık hava ve su kadar önemli hale gelmiş enerjinin dağıtımının devlet eliyle yapılmayıp, bu uluslar arası ve onun işbirlikçisi yerli sermayenin kar hırsına ve inisiyatifine terk etmeyi hangi kamu yararı ile açıklıyorsunuz. Burası zarar eden bir işletme değildir, ayrıca her anlamda yaşamsal ve stratejik bir önemi olan bir alandır. Böylesine karlı ve stratejik olan bir işletmeyi özel sektöre teslim etmek ancak iflas etmiş bir devletin son olarak elinde kalan en karlı ve stratejik kuruluşları da yok pahasına, ulusal güvenliği ve halkın ihtiyaçlarını düşünmeksizin elinden çıkarılma çaresizliği ile açıklanabilir.
Halkın Elektrik Faturaları Kabaracak
YEDAŞ‘ın özelleştirilmesi sonucunda öncelikle halkımız zaten pahalı olan elektriğe çok daha fahiş fiyatlarla ulaşacaktır; ayrıca şu anda en ücra köydeki elektrik arızasını en ağır kış koşullarında dahi gece gündüz demeden müdahale edilirken, yarın burası özel sektörün eline geçtikten sonra arızalara yapılacak müdahalelerde karlılık hesabı yapılacak, şirketin işine gelmemesi halinde arızalara zamanında müdahale edilemeyecektir. Hatta bu tür bakım ve onarımların ileride tüketiciler açısından ücretlendirilmesi sözkonusu olacaktır.
YEDAŞ Çalışanları Mağdur Olacaklardır
Ayrıca yapılan özelleştirme bu kuruluşta halkı elektriksiz bırakmama adına fedakarca kamu hizmeti yapmış çalışanların da mağduriyetine neden olacaktır. Bu kurumda yaptıkları işte uzmanlaşmış bir çok arkadaşımız, daha önceki özelleştirmelerde yaşandığı gibi uzmanlık alanı ile hiç alakası olmayan kurumlara gönderilecek ve en verimli dönemlerinde oralarda atıl kalacaklardır. Bu arkadaşların yapılan bu kurum geçişleri esnasında ekonomik ve özlük haklarında da ciddi mağduriyetler yaşanacaktır. Örneğin işçi kadrosunda çalışan arkadaşlarımız başka kamu kuruluşlarına nakilleri yapıldığında adeta kölelik koşullarında çalışmayla baş başa kalacaklardır. Bu arkadaşlarımızın gittikleri kurumlarda ücretleri asgari ücretin biraz üzerinde olacak, rapor hakları, tayin hakları ve senelik izin hakları olmayacaktır. Her yıl sadece 11 ay çalıştırılarak tazminat hak etmeleri engellenecek ve yapılacak kurum nakillerinde il tercih etme hakları olmayacaktır. Bu arkadaşlarımızın şirketi seçmeleri durumunda da kölelik düzeyinde ücretler ve sosyal haklarla iş güvencesiz ve sendikasız çalışmaları sözkonusu olacaktır.
Bu nedenlerle halkımız ve çalışanlarımız açısından bir yıkım olan bu özelleştirme sürecine son verilmelidir.
YEDAŞ‘ın özelleştirilmesi durdurulmalıdır.
Özelleştirme Gerekçeleri Dayanaksız
Otoprodüktörlerin sistemi nasıl sabote edebildikleri 1 Temmuz 2006 tarihinde batıdaki 13 ilimizin karanlığa gömülmesi ile görülmüşken, halen Enerji gibi hassas ve kamusal bir hak bile sadece kar/zarar ölçeğinde ele alınmakta, rasyonellik adı altında merkezi planlama ve işletme göz ardı edilerek ülkemizin enerji sistemi büyük bir risk altına itilmektedir.
Elektrik enerjisinin kullanımını piyasalaştırmak, elektrik üretimi ve dağıtımını özelleştirmek amacıyla 2004 yılında hazırlanan "Elektrik Enerjisi Sektörü Reformu ve Özelleştirme Strateji Belgesi" ile Türkiye 21 dağıtım bölgesine ayrılırken, TEDAŞ‘a bağlı 20 dağıtım şirketi tek tek ulûfe dağıtırcasına satılığa çıkartılıyor.
Bu bölgelerden, Başkent EDAŞ ve Sakarya EDAŞ bölgeleri 1 Temmuz 2008 tarihinde ihaleye çıkılarak blok satış yöntemi satışları gerçekleştirildi. Bu kapsamda Samsun, Ordu, Çorum, Sinop ve Amasya olmak üzere 5 ilimizi kapsayan Yeşilırmak Elektrik Dağıtım A.Ş. (YEDAŞ)‘ın özelleştirilmesine yönelik ihale süreci de 20 Ekim tarihinde ihale tekliflerinin açıklanması ile son aşamasına gelinmek üzeredir.
Dağıtım ihaleleri öncesi devreye alınan ve kamuoyunda "otomatik zam" olarak bilinen "Maliyet Bazlı Fiyatlandırma Mekanizması" ile dağıtım şirketleri aracılığı ile kamu tarafından üstlenilen, özel sektör santrallarından kaynaklanan maliyet artışları, direkt olarak yurttaşlara yansıtılmaya başlanmıştır. Böylelikle dağıtım kuruluşunu satın alan özel sektörün, yine elektrik üretiminin piyasalaştırmasından kaynaklı fahiş fiyatlardan olumsuz etkilenmesinin önüne geçilmiş, pahalı elektrik satış garantisi sağlanmıştır. Dolayısıyla satış ihaleleri yapılan bu dağıtım kuruluşlarının önümüzdeki yıllarda kar oranları da şirketlerin kamuda olduğu dönemden daha yüksek olacaktır.
Öte yandan dağıtım bölgelerindeki şebekelerin iyileştirilmesi için özelleştirme öncesi yapılan çalışmalar da dikkat çekici boyutlara ulaşmıştır; şehiriçi şebeke için Dünya Bankası Kredisi, köy şebekeleri için de Köylerin Altyapısının Desteklenmesi Projesi (KÖYDES) kapsamında aktarılan kaynaklar kullanılmıştır.
2008-2009 yılları için Tesis Yatırım bedeli olarak 30 Milyon TL harcanan Yeşilırmak EDAŞ; 650 Milyon TL aylık cirosu olan ve %9.3‘lük kayıp kaçak oranı ile bu gün iyi durumda sayılabilecek bir bölgedir. İhale Muhammen bedelinin 150 Milyon USD olduğu göz önüne alındığında bu kadar karlı bir işletmenin çok düşük bedellerle satılmasının kamu yararı ile açıklanması mümkün değildir.
Bugüne kadar dile getirdiğimiz gibi, özelleştirmelerin sonucu zamdan başka bir şey değildir ya da zamların sebebi özelleştirmeden başka bir şey değildir. Elektrik fiyatı petrole, doğalgaza, kömüre, susuzluğa, havanın nemine duyarlı hale gelmiş ve her durumda zam yapılabilir duruma gelinmiştir.
Kamu çıkarını savunmayı temel ilke olarak gören Türk Mimar Odaları Birliği ve KESK‘in Kamu yararı bulunmayan özelleştirme uygulamaları için açtığı davalar halen sürmektedir. Özelleştirme kaynaklı zamlara ve çalışanların hak kayıplarına engel olmak için tüm özelleştirme ihaleleri iptal edilene kadar mücadelemiz sürecektir.
Kamu Emekçileri Sendikası (KESK) - Uğurcan Albak KESK Dönem Sözcüsü Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Samsun İKK - Mehmet Özdağ EMO Samsun Şube Yazmanı
|
Tanıtım
SAMSUN ŞUBE
BASIN AÇIKLAMASI
