ANKARA (ANKA)-Elektrik Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Musa Çeçen gözünü enerjiye diken AKP Hükümeti'nin özelleştirmeler yoluyla enerji sektöründe yandaş sermaye gruplarına rant aktarımı yaptığını iddia etti. Adıyaman Kahramanmaraş elektrik dağıtım hizmetinin, 24 Kasım 1996 tarihli ihaleye dayanılarak AKEDAŞ Adıyaman Kahramanmaraş Elektrik Dağıtım Sanayi ve Ticaret A.Ş'ye devredilmeye çalışıldığına dikkat çeken Musa Çeçen, devir öncesinde ise şirketin ortaklık yapısının değiştirilmeye çalışıldığını vurguladı. Meram elektrik dağıtım bölgesinde de aynı şeyin yapıldığını vurgulayan Çeçen, burada da ihaleyi kazanan şirketin devir öncesinde değiştiğini kaydetti.
EMO, elektrik dağıtım özelleştirmelerinde yaşanan çarpık ilişkileri ve hukuki sorunları, hazırladığı rapor ve bugün düzenlediği basın toplantısı yoluyla kamuoyuyla paylaştı. Toplantıda konuşan EMO 41. Dönem Yönetim Kurulu Başkanı Musa Çeçen AKP Hükümeti'nin gözünü enerjiye diktiğini söyleyerek, enerji alanında özelleştirmeler yoluyla yandaş sermaye gruplarına rant aktarımının yapıldığını ileri sürdü. Adıyaman Kahramanmaraş elektrik dağıtım hizmetinin, 24 Kasım 1996 tarihli ihaleye dayanılarak AKEDAŞ Adıyaman Kahramanmaraş Elektrik Dağıtım Sanayi ve Ticaret A.Ş'ye devredilmeye çalışıldığına dikkat çeken Musa Çeçen, devir öncesinde ise şirketin ortaklık yapısının değiştirilmeye çalışıldığını vurguladı. Bir hafta önce özel sektöre devredilen Konya, Karaman, Ereğli, Niğde, Aksaray, Nevşehir, Kırşehir ve Akşehir'i kapsayan Meram elektrik dağıtım bölgesinde de aynı şeyin yapıldığını vurgulayan Çeçen, burada da ihaleyi kazanan şirketin devir öncesinde değiştiğini kaydetti.

-"YANDAŞ GRUP DEVREYE SOKULMAYA ÇALIŞILIYOR"-

Adıyaman-Kahramanmaraş elektrik dağıtımının 13 yıl önceki ihaleyle devredilmeye çalışılması aşamasında yandaş sermaye grubunun alıcı şirkete sokulması için uğraşıldığının tespit edildiğini belirten Çeçen, benzer uygulamaların diğer dağıtım özelleştirmelerinde de yaşandığının görüldüğünü kaydetti. Bu hükümet döneminde yapılan özelleştirmelerde, ihale şartnamesi yoluyla, "alıcı şirketin ortaklık yapısına müdahale edilebilmesinin", kural haline getirildiğinin ortaya çıktığına değinen Çeçen, son devredilen Meram Elektrik Dağıtımı'nda ihalede en yüksek teklifi veren ve ÖYK kararıyla bölgeyi devralmasına karar verilen şirketin başka, alıcı şirketin ortaklık yapısının ise başka hale getirildiğine dikkat çekti. EMO Yönetim Kurulu Başkanı Çeçen, öncelikle Adıyaman-Kahramanmaraş elektrik dağıtım özelleştirmesinde yaşanan gelişmeleri şu şekilde sıraladı:
"Adıyaman-Kahramanmaraş Elektrik Dağıtım Bölgesi, Necmettin Erbakan'ın başbakan olduğu Refahyol Hükümeti döneminde yapılan 24 Kasım 1996 tarihli işletme hakkı devir ihalesiyle 20 elektrik dağıtım bölgesi için alıcı şirketler belirlenmiş, ancak bu şirketlerin tümünün görevlendirmesi iptal edilmişken; yalnızca Kahramanmaraş-Adıyaman bölgesi 13 yıl sonra devredilmeye çalışılmaktadır. Kahramanmaraş-Adıyaman bölgesi için o dönemde 60 milyon dolarla en yüksek teklifi veren AKEDAŞ Adıyaman Kahramanmaraş Elektrik Dağıtım Sanayi ve Ticaret A.Ş ile sözleşme tadilat çalışmaları yürütülmektedir. Elektrik Mühendisleri Odası tarafından devir öncesinde alıcı şirketin ortaklık yapısına müdahale edilmeye çalışıldığı belirlenmiştir. Bu şirkete yeni bir şirketin ortak yapılmaya çalışıldığı, yeni ortak olacak ASEL şirketinin sahiplerinin ise Deniz Feneri e.V. davası sanıkları, Aykut Zahid Akman ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile ticari ilişkileri olduğu saptandı."

-"DEVİR İŞLEMİNDE HÜLLEYE BAŞVURULDU"-

Musa Çeçen, devir işleminde hülleye başvurulduğunun altını özellikle çizerek şu noktalara değindi: "AKEDAŞ şirketine yeni ortak alımının, 7 Ocak 1999 tarihinde imzalanmış olan imtiyaz sözleşmesine aykırı olduğu belirlenmiştir. İmtiyaz sözleşmesindeki yasağı delmek için de hülle yöntemine başvurulduğu ortaya çıkmıştır. Rekabet Kurulu'nun 14 Ocak 2009 tarihli devir işlemi için izne gerek olmadığına ilişkin kararı, hülleli devir işlemi yapılmaya çalışıldığını belgelemiştir. Şirket adına kuruma yapılan başvuruda, 7 Ocak 1999 tarihli imtiyaz sözleşmesine göre Hazine Müsteşarlığı ile Rekabet Kurumu'nun uygun görüşü ve Enerji Bakanlığı'nın izni olmadıkça ortaklık paylarının değiştirilemeyeceği ve şirkete yeni ortak alınamayacağı bildirilmiştir. Bu nedenle şirketin sermaye artırımına gideceği, ortakların sermaye artırımına katılmayacağı ve böylece şirket hisselerinin yüzde 20'sinin Asel'e teslim edileceği anlatılmıştır. Bu durum Rekabet Kurulu kararında da yer aldı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile AKEDAŞ arasında imzalanan imtiyaz sözleşmesinin yetki devri başlıklı 30'uncu maddesinde "... Hazine Müsteşarlığı ile Rekabet Kurumu"nun uygun görüşü ve bakanlığın izni olmadıkça, şirket ortaklarının ortaklık payları değiştirilemez ve şirkete yeni ortak alınamaz' hükmü bulunmaktadır. Bu hüküm uyarınca yapılan bildirimde yapılacak sermaye artırımı sonrası ortakların rüçhan hakkını kullanmaması nedeniyle AKEDAŞ hisselerinden 2000 adedinin (yüzde 20 oranında) ASEL tarafından satın alınacağı ifade edilmektedir."

-"HUKUKA KARŞI YÖNTEME ENERJİ BAKANLIĞI VE HAZİNE DE GEÇİT VERDİ"-

Hukuka karşı bu hile yöntemine Enerji Bakanlığı ve Hazine Müsteşarlığı'nın da geçit verdiğinin anlaşıldığını ileri süren Çeçen, "Nitekim Rekabet Kurulu"nun pazar payı ve ciro büyüklüğü açısından inceleme yaparak izne gerek olmadığına ilişkin devre yeşil ışık yakan kararını verdiği gün Özelleştirme Yüksek Kurulu (ÖYK) kararı çıkartılmıştır. ÖYK"nın bu kararı Resmi Gazete"de yayımlanmayarak, Özelleştirme İdaresi sayfasında duyurulmayarak gizlenmiştir. Hukuka karşı başvurulan bu hileli yöntemin geçerli olmasına imkan yoktur. Söz konusu hileli devir işleminin yapılması durumunda EMO olarak, hukuki yollar başta olmak üzere her türlü platformda gereken mücadeleyi yürüteceğimizi belirtmek isterim"
dedi.

-"MERAM ELEKTRİKTE DE ŞİRKET DEVİRDEN ÖNCE DEĞİŞTİ"-

Konya, Karaman, Ereğli, Niğde, Aksaray, Nevşehir, Kırşehir ve Akşehir'i kapsayan Meram elektrik dağıtım bölgesinin ise bir hafta önce özel şirkete devredildiğini belirten Musa Çeçen, burada da ihaleyi kazanan şirketin devir öncesinde değiştiğini vurguladı. Devredilen şirkete bakıldığında ihaleye rakip olarak giren iki şirketin ihale sonrası ortaklık kurduklarının anlaşıldığını kaydeden Çeçen, "Meram ihalesinde, en yüksek teklifi Alsim Alarko vermiş, ikinci sırada Kiler Alışveriş Hizmetleri, üçüncü sırada ise Cengiz İnşaat yer almıştır. Rekabet Kurulu'nun yaptığı inceleme üzerine ÖYK da 30 Nisan 2009 tarihinde bölge dağıtım şirketinin Alsim Alarko'ya satılmasına karar vermiştir. Ancak devir öncesinde Alsim Alarko'nun ihalede rakibi olan ve 3. sırada yer alan Cengiz İnşaat ile ortaklık kurarak Alcen adlı şirketi kurduğu görülmektedir. Bir şirketin tek başına ihaleye girip kazandıktan sonra rakibi olan şirketi yanına ortak olarak alması nasıl açıklanabilir? Üstelik bu şirketin Başbakan Tayyip Erdoğan'la yakın ilişkileri olduğu bugüne kadar çeşitli vesilelerle kamuoyuna yansımıştır. Nitekim kamuya ait olan Eti Alüminyum ile birlikte Cengiz İnşaat şirketine Oymapınar Barajı da bedelsiz olarak devredilmiş, aynı şirket yine özelleştirme yoluyla Karadeniz Bakır İşletmeleri'ni de devralmıştır. İhalede rakip olan firmaların ihale sonuçlandıktan sonra aynı iş için ortaklık ilişkisine girmeleri ihalenin güvenilirliğini de sorgulanır hale getirmektedir" diye konuştu.

-İHALE ŞARTNAMESİNDE YANDAŞ ORTAKLIK KURALI-

Elektrik dağıtım ihaleleri için hazırlanan şartnamelerin, yandaş şirketlerin alıcı şirketlere monte edilmesini sağlayacak bir içeriğe sahip olduğunu tespit ettiklerini dile getiren Musa Çeçen, elektrik dağıtım ihaleleri şartnamelerine bundan önceki kamu ihaleleri ve özelleştirme ihalelerinde görülmemiş bir şekilde alıcı şirketin hissedarlık yapısının değiştirilmesine olanak sağlandığını ileri sürdü. Bu düzenlemeye göre, ihalede kazanan şirketin, devralmak için oluşturacağı şirkete yüzde 49'a kadar başka bir şirketin ihale sonrası girmesine olanak tanındığını vurgulayan EMO Yönetim Kurulu Başkanı Çeçen, Meram Elektrik Dağıtımı'nda da bu "yandaş ortaklık" kuralı denilebilecek olan hükmün işletildiğinin tespit edildiğini kaydetti. Şartnamedeki hükmü şöyle aktardı:
"İhale sonucunda ÖYK tarafından tüzel kişiye satışın yapılmasına karar verilmesi halinde, teklif sahibinin talebi durumunda idarece belirlenecek süre içerisinde sermayesinin en az yüzde 51'ini ihaleye teklif veren teklif sahibinin oluşturacağı bir anonim şirket kurulacak ve hisse satış sözleşmesi bu surette kurulacak anonim şirket ile yapılacaktır."

-"ÖZELLEŞTİRME, SERMAYEYE KAYNAK AKTARIMINDAN BAŞKA BİR ANLAMA GELMİYOR"-

Özelleştirmenin bütünüyle ideolojik bir arguman olduğu ve sermayeye kaynak aktarımından başka bir anlama gelmediğini ifade eden Çeçen, şu noktalara dikkat çekti:
"Siyasal iktidarlar da kendi yandaş sermaye gruplarının yaratılması ve bu gruplara kaynak aktarımı için özelleştirmeyi bir araç olarak kullanmakta, bunun için "Ali Cengiz oyunlarına" başvurmaktan da çekinmemektedirler. Türkiye'de bugüne kadar yaşanan özelleştirme örnekleri bu gerçeği yeterince açık bir şekilde ortaya koymuştur. Elektrik; üretim, dağıtım ve iletim hizmetiyle bütün olarak bir kamu hizmetidir ve kamu yararına yönetilmesi gerekir. Yandaş sermaye gruplarına kaynak aktarımının bedelini özelleştirmeler sonrasında halk faturaları aracılığıyla ödemektedir. Enerji alanındaki özelleştirmelerin halka yansıyan yüzü işsizlik, pahalı elektrik, elektrik alanında yatırım açığıdır. AKP'nin sermaye düşkünlüğü, enerji alanında, en ucuz üretim yapan kamu hidrolik santrallarının çalıştırılmamasına kadar varmıştır. Gelinen aşamada kamunun santralları çalıştırılmamakta, şirket santralları ise karaborsa üzerinden pahalı elektrik satışına devam etmektedirler. Enerji alanındaki bu uygulamaları karşılığında AKP Hükümeti Dünya Bankası tarafından dış borç ödemesinde kullanmak üzere verilen kredi ile ödüllendirilmektedir. Ancak tarih önünde ve kamuoyu nezdinde AKP Hükümeti mahkum olmaktadır. Derhal elektrik alanındaki özelleştirme uygulamalarına son verilmeli; elektrik hizmeti, siyasal bağlantılardan uzak, kamu yararına yönetimi sağlayacak bir yapılanmaya kavuşturulmalıdır. EMO olarak sürecin takipçisi olduğumuzu, hukuki yollar başta olmak üzere her platformda mücadelemizi sürdüreceğimizi belirtiriz."(ANKA)

(Haberx.com,6.11.2009)