YAZILI BASINDA ODAMIZ

 
Küresel Krizin Etkileri: EMO Üyelerinin İstihdamı Araştırması... Elektrik Mühendisleri Odası tarafından yapılan "Küresel Krizin Etkileri: EMO Üyelerinin İstihdamı" araştırması tamamlandı. EMO'ya üye olan mühendislerinin yüzde 69,3'ünün küresel krizden çeşitli şekillerde etkilendiği belirlendi. İş bulma olanağı yüksek olarak değerlendirilen EMO üyeleri arasında işsizlik oranının yüzde 10 olduğu saptanırken, işsiz mühendislerin yüzde 44,3'ünün de iş bulma umudunu kaybettiği ortaya çıktı.
 

Küresel krizin Elektrik Mühendisleri Odası‘na (EMO) kayıtlı mühendisler üzerindeki etkisini araştırmak, işsizlik ve istihdam koşullarına ilişkin profil oluşturmak amacıyla yapılan "Küresel Krizin Etkileri: EMO Üyelerinin İstihdamı" araştırması neticelendi. Tabakalı rastgele örneklem seçimine dayalı olarak Mart-Haziran 2009 tarihleri arasında 855 mühendisin katılımıyla gerçekleştirilen anket çalışmasıyla elde edilen veriler üzerinden hazırlanan araştırma raporu, Ocak 2010 itibarıyla elektronik ortamda yayınlandı.

Araştırma sonucunda EMO‘ya üye olan, elektrik, elektrik-elektronik, elektronik, elektronik haberleşme, bilgisayar ve biyomedikal mühendislerinin yüzde 69,3‘ünün küresel krizden çeşitli şekillerde etkilendiği belirlendi. İş bulma olanağı yüksek olarak değerlendirilen EMO üyeleri arasında işsizlik oranının yüzde 10 olduğu saptanırken, işsiz mühendislerin yüzde 44,3‘ünün de iş bulma umudunu kaybettiği ortaya çıktı. 1 -2 yıl arasında iş bulmayı umut eden yüzde 8‘lik paya sahip işsizler de dâhil edildiğinde, işsiz EMO üyesi mühendislerin yüzde 52,3‘ünün iş bulma umudundan yoksun olarak 2010 yılına girdikleri görüldü.

Küresel Krizin EMO Üyeleri Üzerindeki Etkisi

Küresel ekonomik kriz EMO‘ya üye mühendislerin yüzde 69,3‘ünü çeşitli şekillerde etkilendiği ortaya çıkıyor. Araştırmaya katılan 855 mühendisten 554‘ü krizden çeşitli şekillerde etkilendiğini ortaya koyarken, 267 mühendis hiç etkilenmediğini belirtmiştir. Bu sonuç mesleki unvanlar bazında oluşturulan 6 tabaka için ağırlıklandırma yapılarak EMO üyesi 37 bin 359 mühendisten oluşan araştırma evrenine uyarlandığında 25 bin 895 mühendisin krizden etkilendiği ortaya çıkıyor.
EMO üyelerinin krizin etkisine yönelik 1. sırada (yüzde 31,3) işaretledikleri   seçenek "Geleceğe güvenle bakamıyorum" olmuş Mühendislerin  yüzde  13,2‘sinin işaretlediği "Borçlarımı ödeyemi-yorum"seçeneği 2. sırada, yüzde 10,7‘sinin işaretlediği "İşyeri sahibiyim, iş kapasitem daraldı" seçeneği ise 3. sırada yer alıyor.

Mesleki unvanlar bazında oluşturulan tabakalara göre krizden etkilenme oranlarına bakıldığında en yoğun etki bildirimi yüzde 75 ile elektrik mühendislerinden, en az etkilenme bildirimi (üye sayısı çok düşük olan biyomedikal mühendisleri hariç tutulduğunda) yüzde 51,8 oranıyla bilgisayar mühendislerinden geliyor. Elektronik haberleşme mühendislerinin krizden etkilenme oranı yüzde 68,4 olurken; elektronik mühendislerinde bu oran yüzde 65,4, elektrik-elektronik mühendislerinde yüzde 65,1 olmakta.

Yaş gruplarına göre krizin etkisi incelendiğinde ise; en fazla yüzde 80,4 ile 45-55 yaş arasındaki mühendislerin etkilendiği saptanıyor. En az etkilenme oranı yüzde 58,4 ile 25 yaş ve altındaki genç mühendisler grubunda görülüyor. 25-35 yaş arası, 35-45 yaş arası ve 55 yaş üzeri gruplarda ise krizden etkilenme oranı sırasıyla yüzde 60,5, yüzde 67,6 ve yüzde 68.25 olarak belirleniyor.

İşsiz ve çalışan ayrımıyla krizden etkilenme oranlarına bakıldığında krizin işsiz mühendisler üzerinde daha dramatik bir etkiye sahip olduğu görülüyor. Çalışmayan EMO üyelerinin yüzde 76‘sı, çalışan EMO üyelerinin ise yüzde 64‘ü krizden etkilendiğini belirtiyor.

Araştırmanın en yaşlı örneklem grubunu oluşturan 55 yaş üzeri mühendisler ile 45-55 yaş arası mühendisler grubunda çalışanların, çalışmayanlara göre ekonomik krizden daha fazla etkilendikleri belirtiliyor. Genç mühendislerde ise oran tersine dönüyor. İşsiz olan 25 yaşında ve daha genç mühendislerin krizden etkilenme yüzdesi 88,2 ve bu oranla işsiz EMO üyesi mühendisler arasında en fazla krizden etkilenen yaş grubu. Çalışan 25 yaşında ve daha genç mühendislerde krizden etkilenme yüzdesi ise 51,4 olup, bu oran da çalışan EMO üyesi mühendisler arasında krizden en düşük etkilenme yüzdesi-dir. Genç mühendislerin krizin etkisine yönelik soruya işsiz ve çalışan olma durumuna göre verdikleri yanıt arasındaki makasın diğer yaş gruplarına göre çok daha büyük olması, bu yaş grubunun krizi işsizlikle anlamlandırdıklarını da göstermektedir.

EMO Üyeleri Arasındaki İşsizlik ve İşsiz EMO Üyelerinin Durumu

En yüksek işsizlik oranı yüzde 10,7 ile elektrik-elektronik mühendislerinde görülmektedir. İşsizlik oranı elektrik mühendislerinde yüzde 10,3, bilgisayar mühendislerinde yüzde 9,5, elektronik haberleşme mühendislerinde yüzde 8,3, elektronik mühendislerinde yüzde 7,7, biyomedikal mühendislerinde ise yüzde 7,1 dir.

EMO Üyesi Mühendislerin Çalışma Koşulları

Çalışan EMO üyesi mühendislerin yüzde 72‘si "mesleki alanında tam zamanlı ve ücretli" olarak istihdam edilmektedir. Çalışan EMO üyesi mühendislerin yüzde 17,2‘si kendi işyerinde mesleki alanında faaliyet gösterirken; yüzde 6,9‘u yarı zamanlı, sözleşmeli, proje başı gibi esnek istihdam kapsamında çalışmaktadır. Mühendislerin yüzde 3,5‘i ise mesleki alanı dışında faaliyet yürütmektedir.

EMO üyesi çalışanların yüzde 45,8‘i 1500-2500 TL, yüzde 26,9‘u 2500-4500TL arasında gelir karşılığı çalışmaktadır. Çalışan mühendislerin yüzde 5,4‘ü 4500-6500 TL aralığında, yüzde 2,1‘i de 6500 TL üzeri gelir elde ederken; yüzde 15,6‘sı 527-1500 TL ile EMO‘nun 2009 yılı en az ücret tarifesinin altında çalışmaktadır. Çalışan mühendislerin binde 7‘si 527 TL (araştırmanın yapıldığı 2009 yılı ilk 6 aylık döneme ait asgari ücret) ile asgari ücret düzeyinde, binde 5‘i de 527 TL‘den az gelir elde ettiğini beyan etmiştir. Türk-İş‘in aylık olarak açıkladığı açlık ve yoksulluk sınırlarına bakıldığında Aralık 2009 itibarıyla yoksulluk sınırının 4 kişilik bir aile için 2500 TL‘yi aşmış olduğu dikkate alınırsa, mühendislerin yüzde 62,6‘sının yoksulluk sınırının altında yaşamını sürdürdüğü gerçeği ortaya çıkmaktadır.

1500-2500 TL ve 2500-4500 TL gelir aralık-arının orta gelir grubu (EMO üyesi mühendislerin yüzde 72,7‘si), 1500 TL‘den az olan gelir kategorilerinin alt gelir grubu (EMO üyesi mühendislerin yüzde 16,8‘i) ve 4500TL üzeri gelir kategorilerinin de üst gelir grubu (EMO üyesi mühendislerin yüzde 7,4‘ü) olarak kabul edilmesi durumunda, EMO üyelerinin orta gelir grubu içerisinde yoğunlaştığı görülmektedir. Ancak alt ve üst grup arasındaki ciddi gelir farkı, mühendisler arasında da bir gelir uçurumundan söz etmeyi gerekli kılmaktadır.
 

(Electric Lıghtıng; 01.02.2010)

Fotoğraflar