Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) Yönetim Kurulu bugün (8 Eylül 2010) yaptığı basın açıklaması ile Yüksek Seçim Kurulu’na oy sayım ve tasnif işlemlerinde kullanılan sistemin uzman gözlemcilerin denetimine açılması çağrısında bulundu. EMO bünyesinde çalışmalarını sürdüren Bilgisayar Mühendisliği Meslek Dalı Ana Komisyonu’nun sistem güvenliğine ilişkin önerilerini de içeren basın açıklamasının tam metnine yazımızın devamından ulaşabilirsiniz.
 

ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI BASIN AÇIKLAMASI

SEÇİM SİSTEMİ "GÖZLEME" AÇILMALI

Günümüzde bilgisayar ve iletişim teknolojilerinin yaygınlaşması, yaşamımızın her alanına yansıyan değişimleri de beraberinde getirmiştir. Bilgisayar teknolojilerinin kullanımı, yaşamı kolaylaştırmanın yanı sıra, yurttaşların kendi aralarında ve devletle olan ilişkilerinin hızlandırılmasına olanak sağlamaktadır.

Bilgisayar teknolojileri yaşantımızı, bilgiye erişimimizi, iletişimimizi kolaylaştıran bir araç olarak yerini alırken, bir yandan da tüm iletişimimizin, özel verilerimizin kısacası her şeyin, merkezi otoritenin kontrolü altına alındığı bir kuşatılmışlık gerçeğini de beraberinde taşımaktadır. Dezenformasyon ve manipülasyon tehlikelerine karşı bilinçli bilgisayar okur yazarı olan bir toplum yaratmak ancak şeffaf, açık, güvenilir, sağlam e-devlet yazılımları ile mümkündür. Ne yazık ki ülkemizin e-devlet uygulamaları konusunda sorunlu bir sicili vardır. Bugün tüm yurttaşlarımızın kişisel verileri, çeşitli kurumların e-devlet uygulamalarından toplanarak, yasadışı biçimde satılması bile bu konuda güvenlik konusunda hassas davranılmadığını ortaya koymaktadır. Günümüzde üniversite tercihinden, vergi ödemelerine kadar varan birçok işlem, yurttaşlar tarafından bilgisayar teknolojileri kullanılarak gerçekleştirilmektedir. Yurttaşların mağdur olmaması ve söz konusu işlemlerin sağlıklı yürütülmesi için yeterli güvenlik önlemlerinin alınması gereklidir.

Türkiye‘de oy sayımı ve tasnifi işlemeleri de bilgisayar ağı üzerinden yürütülmektedir. Sandıkların açılmasının ardından, oyların sayılması ile elde edilen veriler, Yüksek Seçim Kurulu tarafından işletilen, SEÇSİS adlı yazılım tarafından işlenmekte ve bu veriler aracılığı ile nihai sonuçlar açıklanmaktadır. Ülkenin kaderinin belirlendiği seçimlerin sonuçlarını işlemesi açısından SEÇSİS‘in güvenliğinin sağlanması tüm diğer e-devlet uygulamalarına göre daha önemlidir. Son olarak 29 Mart 2009 tarihinde yapılan yerel seçimlerde, yazılıma veri girişinin yapıldığı sırada, saat 22:00 sularında yaşanan sistem arızası, seçim donanımının ve yazılımının güvenliği, güvenilirliği ve dayanıklılığı tartışmalarının doğmasına neden olmuştur.

Kamu vicdanını rahatsız edecek bu tür şüphelerin doğmaması amacıyla, Elektrik Mühendisleri Odası bünyesinde çalışmalarını sürdüren Bilgisayar Mühendisliği Meslek Dalı Ana Komisyonu‘nun konuya ilişkin önerileri şöyledir:

-Seçim yazılımı ve donanımının işletimi ve bakımını bu konuda yeterli eğitimi almış, gereken tecrübeye ulaşmış kadroların yapması gereklidir.

-Alınan danışmanlık ve destek hizmetlerinin güvenliği ve güvenilirliği etkilememesi sağlanmalıdır.

-Bu yazılımın konfigürasyon yönetiminin, kalite standartlarının tanımlı olması ve kayıt altında tutulması ve kayıtların güncel olması gereklidir.

-Verilerin arşivlenmesi ve silinmesi koşullarının tanımlı olması gerekir. 

-Seçim sistemi yurttaşların, partilerin anında ulaşabileceği sandık, seçim yeri bazlı sorgulama alanlarına sahip olmalıdır. Hatta sandık görevlilerinin isimleri, kendi sandıklarındaki verileri kontrol edebilmesi ve tutanaklarla karşılaştırabilmesi amacı ile veri tabanına işlenmelidir.

 Seçim sürecinin her aşamasının yurttaşların gözetiminde yapılması, sandık başlarında, oy tasnifi merkezlerinde gözlemcilerin bulunması demokrasinin gereğidir. SEÇSİS‘in işletilmesi işlemleri yurttaşların gözetiminde yapılmalıdır. İşlemlerin sağlıklı yürütülmesi ve "açık tasnif" ilkesinin tam anlamı ile uygulanabilmesi için Yüksek Seçim Kurulu‘nun bu gözlem işlemi için siyasi partilerin görevlendireceği yetkin isimlere izin vermesi gereklidir.

Kaynak Kod ve Sistem İncelemeye Açılmalı

Uygulamanın kaynak kodunun ve sistemin genelinin uzman gözlemciler tarafından gözden geçirilmesi gerektiğine dikkat çeken Bilgisayar Mühendisliği Meslek Dalı Ana Komisyonu, gözlemcilerin sahip olması gereken teknik bilgi ve tecrübe ile dikkat etmesi gereken konuları ise söyle sıraladı:

-Gözlemciler, verilerin saklanacağı veri tabanı yönetim sistemi ve versiyonu konusunda tecrübeli olmalıdır.  

-Gözlemciler, veri tabanı sunucusunun sistem konfigürasyonu hakkında bilgi sahibi olmalıdır. Gözlemci tarafından veri tabanının üzerinde çalıştığı işletim sistemi, işlemci sayısı, bellek miktarı, veri yazma/okuma bant genişliği gibi sistem özellikleri göz önünde bulundurulmalıdır. 

-Veri tabanı sunucusunun hangi tarihte kurulduğu ve en son ne zaman yeniden başlatıldığı gözlemciler tarafından bilinmelidir.

-Veri tabanındaki verilerin ne sıklıkta ve hangi planda yedeklendiğine gözlemci tarafından dikkat edilmelidir.

-Gözlemci, seçim sonuçları girilirken dakikada gelmesi öngörülen veri güncelleme işlemi sayısını göz önünde bulundurmalıdır.

-Gözlemci tarafından uygulamanın çalışacağı terminallerin sayısı bilinmelidir.

-Seçim sonuçlarına dair verilerin tutulacağı tabloların ilişkisel veri modeli, varsa tablo ve alan açıklamaları hakkında gözlemcinin yeterli bilgiye sahip olması gerekir.  

-Seçim sonuçlarına dair verilerin tutulacağı tablolara uygulama kullanıcısı dışında herhangi bir kullanıcının güncelleme yetkisi olup olmadığı gözlemci tarafından araştırılmalıdır.

Elektrik Mühendisleri Odası olarak oy sayım işlemleri üzerinde kamuoyunda yaşanan tartışmaların sonlandırılması için seçim işlemelerinin tüm aşamasında olduğu gibi, verilerin girişi ve işlenmesi aşamasının da yurttaşların denetimine açılması gerektiğini vurguluyoruz. Yüksek Seçim Kurulu‘nun her seçim öncesinde kullanılan sistemin kaynak kodunu uzman gözlemcilerin denetimine açmasını ve tüm işlemlerin gözlemcilerin nezaretinde gerçekleşmesi gerektiğine dikkat çekiyoruz.

ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI
YÖNETİM KURULU
8 Eylül 2010