Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) Diyarbakır Şubesi tarafından düzenlenen `Van, Hakkari, Bitlis, Muş ve Ağrı İlleri Enerji Forumu` 2 Temmuz 2011 tarihinde Van Ticaret ve Sanayi Odası (VATSO) Konferans Salonu`nda gerçekleştirildi. Forumda, bölgenin enerji sorunları ele alınırken, güneş potansiyeline dikkat çekildi. EMO Yönetim Kurulu Başkanı Cengiz Göltaş`ın açılış konuşması yaptığı forum kapsamında `Elektrik Enerjisinin Kullanımı ile Erişiminde Yaşanan Sorunlar ve Çözüm Önerileri` ve `Elektrik Enerjisi Yatırımlarında İnsan, Doğa ve Çevre İlişkisi` panelleri düzenlendi.
 

Van, Hakkari, Bitlis, Muş ve Ağrı illerinin enerji üretim ve tüketim potansiyellerinin ortaya konulması, enerji alanındaki mevcut sorunlarının irdelenmesi, sorunlara çözüm önerileri getirilmesi, bölgesel enerji politikalarının bu iller özelinde incelenmesi amacıyla düzenlenen etkinliğe, EMO Yönetim Kurulu Başkanı Cengiz Göltaş, Yazmanı Erdal Apaçık, EMO Kocaeli Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Avni Haznedaroğlu, EMO Denizli Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Abdullah Şavklı‘nın yanı sıra Van Bağımsız Milletvekili Özdal Üçer, Van Belediye Başkanvekili Abdurrahman Doğar, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Peyami Battal, TEİAŞ Müessese Müdürü Kazım Çınar ve Vangölü Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi (VEDAŞ) Van İl Müdürü Tahsin Uzunselvi, VATSO Başkanı Mirza Nadiroğlu da katılım sağladı.

Forumun açılışında konuşan EMO Van İl Temsilcisi Süleyman Balkan, elektrik dağıtım bölgeleri başta olmak üzere enerji alanında ciddi özelleştirmelerin yapıldığını hatırlatarak, bu özelleştirmelerin elektrik maliyetlerini artırdığını vurguladı.

EMO Diyarbakır Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı İdris Erkmen ise bölgede planlanan 11 barajı "güvenlik barajı" olarak nitelendirerek, Ilısu gibi tartışmalı barajların enerji üretiminden çok, sınır bölgelerinin insansızlaştırılmasına ve su altında bırakılmasına hizmet edeceğini kaydetti. Bu barajların Milli Güvenlik Kurulu toplantılarında gündem yapıldığına dikkat çeken Ekmen, bu projelerin Kürt Sorunu‘na barışıl çözümün konuşulduğu bir dönemde savaştan yana bakış açısının ağırlığını koruduğunun göstergesi olduğuna vurgu yaptı.

EMO Yönetim Kurulu Başkanı Cengiz Göltaş, açılış konuşmasına forumun düzenlenmesinde emeği geçenlere teşekkür ederek başladı. Göltaş, Mezopotamya tarihi ve Van‘ın kültürel öğelerine dikkat çektiği konuşmasında; Van, Bitlis, Hakkari ve Muş‘un enerji tablosunu ortaya koydu. Türkiye Elektrik İletim A.Ş verilerine göre 4 ilin toplam 208 megavatlık (MW) kurulu güçle yaklaşık 400 milyon kilovat saatlik (kWh) bir elektrik üretimini gerçekleştirdiğini kaydeden Göltaş, şu bilgileri verdi:

 "Bölgede elektrik enerjisinin büyük bölümü, hidrolik ve termik santrallar olmak üzere serbest üreticiler eliyle üretilmektedir. Bu santralların yanı sıra Ağrı, Muş ve Van‘da Türkiye Şeker Fabrikaları AŞ‘ye ait toplam 24 MW kurulu güce sahip otoprodüktör statüsünde termik santrallar bulunmaktadır.

Yine EPDK verilerine göre bölgede toplam gücü 775 MW olan çok sayıda hidrolik santral, lisans veya inşaat aşamasındadır."

Göltaş, Güneş Potansiyeline Dikkat Çekti

Cengiz Göltaş, Van ve çevresinin, hem birim zamanda metrekareye düşen enerji miktarını ifade eden güneş radyasyonu, hem de güneşlenme süresi bakımından Türkiye‘de güneş enerjisi potansiyelinin en yüksek olduğu bölgelerden biri olduğuna dikkat çekti. Bölgenin 400 milyon kWh üretime karşılık bölgedeki net enerji tüketiminin yaklaşık 1 milyar 600 milyon kWh olduğunu belirten Göltaş, bölgedeki kayıp ve kaçak oranının yüzde 50‘nin üzerinde olduğunu kaydetti. Göltaş, Türkiye‘nin genel elektrik enerjisi verilerini de sunarak, şu değerlendirmeyi yaptı:

"Türkiye geneline baktığımızda ise; TEİAŞ Yük Tevzi Dairesi Başkanlığı‘nın son açıklamasına göre Türkiye elektrik enerjisi kurulu gücü 50 bin 548 MW‘tır. Tüketime sunulan elektrik enerjisi 2010 yılında 209 bin 494 gigavat saat (GWh) olmuştur.

Yani Türkiye‘de kurulu gücün yaklaşık binde dördü Van, Hakkâri, Bitlis, Muş, Ağrı illerinde bulunmaktadır. Bölgede uzun yıllar içinde tarım ve sanayileşme ekseninde ciddi bir yatırımsızlık ile karşı karşıya kalmanın sonuçları olarak Bölgenin gelir dağılımında adaletsizliğin en üst boyutlara çıktığı yer olmasının yanı sıra işsizlik ve yoksulluk ile birlikte süren toplumsal baskıların ve anti demokratik uygulamaların sonuçları da forumun sonuçları açısından belirleyicilik göstermektedir.

Yerel enerji sorunları ile bağlantılı olarak ülkemizin temel enerji politikaları dikkate alındığında; son 25 yıl içerisindeki liberal sağ siyaset anlayışı ile yapılan uygulamaların acı sonuçlarını birlikte yaşıyoruz. Doğalgaz ve ithal kömürün her geçen yılda elektrik üretiminde artan payı ile yüzde 70‘leri aşan bir dışa bağımlılığın yarattığı milyarlarca dolar mali kayıpların yanı sıra pahalı elektrik, iş ve istihdam kayıpları, yatırımsızlık nedeniyle artan enerji ihtiyacının enerji krizine dönüşmesi, elektrik kalitesinde, kayıp ve kaçak oranlarında bölgesel dengesizlikler ve giderek tahrip olan kamusal yapı ile toplumsal yarar taşımayan yanlış yatırımların yarattığı halk tepkileri ilk aklımıza gelenler oluyor."

EMO‘nun ise özelleştirmelere, serbestleşme ve piyasalaştırmalara karşı çıkarak enerjide planlama ve kamu hizmeti anlayışının önemine her dönem vurgu yaptığına dikkat çeken Göltaş, "Israrla yerli ve yenilenebilir enerji kaynakların öne çıkarılmasını, nükleer santral gibi dünya ölçeğinde tartışmalı ve sorunlu tercihlerden vazgeçilmesini, mevcut santrallerin çevreye uyumlu olarak kapasiteleri oranında çalıştırılmasını ve en önemli kaynak haline gelen enerji verimliliğinin altını çizdik" diye konuştu.

TMMOB‘ye Yapılan Saldırıyı Püskürteceğiz

Göltaş, TMMOB ve ülke gündemine ilişkin olarak da konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Doğal olarak yanlış politikalara karşı duruşumuz sağcı, piyasacı siyasetçileri her dönemde rahatsız etmiş, Odamız ve TMMOB haksız suçlamalar ile karşı karşıya kalmıştır. Son dönemde yaşanan bir gelişmeyi sizlerle paylaşmak isterim. AKP seçimleri dahi beklemeden 636 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Bayındırlık Bakanlığı‘nı kaldırarak, Şehir, Çevre ve Ormancılık Bakanlığı kurmak suretiyle odaların idari, mali ve örgütsel yapısını kendi istediği biçimde düzenlemek istemektedir.

Yağma yok, izin vermeyeceğiz. 1954‘den bu yana devam eden kurumsal kimliğimizin temel özelliğini oluşturan bağımsız ve özerk yapımızı bozdurmayacağız. 12 Martların, 12 Eylüllerin karanlığını yırtarak çıkanların yarattıkları geleneklerin izi ile AKP‘nin TMMOB‘ye dönük saldırısını püskürteceğiz. Bu irade ve kararlılıkla TMMOB ve Odamız sadece mesleki, bilimsel faaliyetler ile sınırlı olmayan, yaşadığı ülkenin halk yararına olmayan yanlış tercihlerine karşı da mücadele edecektir. Doğal olarak kamu yararı içeren her alanda sözünü söyleyecek, politikasını kararlılıkla uygulayacaktır.

Bugün seçim sistemi ve siyasal partiler yasasındaki çarpıklıklar ile yapılan seçimlerde toplumun iradesi ile seçilen milletvekilleri cezaevlerinde kuralsız ve keyfi uygulamalar ile tutukluluk durumu devam ederken, hak ihlalleri, baskı ve yasak ortamında karanlık bir süreç AKP eliyle işletiliyor.

Tüm bu gelişmeler ışığında TMMOB ve EMO, ülkesinin ve mesleğinin sorunlarını birbirinden ayırmadan emek, demokrasi ve barış kavramlarını bir dayanışma örgüsü içinde diğer toplumsal muhalefet örgütleriyle birlikte savunmaya devam edecektir. Kürt sorununda adil ve demokratik bir çözüm için halkların kardeşliği temelinde birlikte yaşam ilkesinden vazgeçmeyecektir."

Göltaş, konuşmasını 2 Temmuz‘da "Sivas‘ta gerici ve yobaz güruhlarca yakılarak katledilen" 35 aydın ve sanatçıyı anarak tamamladı.

"Van‘ın Güneşi Hepimize Yeter"

Etkinliğin açılışında konuşan Yüzüncü Yıl Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Peyami Battal ise dünyadaki huzursuzlukların temelinde enerji kaynaklarının paylaşılması sorunu yattığına dikkat çekerek, fosil enerji kaynaklarının sınırlı olduğunun altını çizdi. Yenilenebilir ve alternatif enerji kaynakları için yapılan araştırmaları hatırlatan Battal, şunları kaydetti:

"Şu anda bizim elektrik enerjisi olarak kullandığımız enerjideki o elektron hareketlerine bağlı olarak temin etmiş olduğumuz enerjinin aynısı bitkide var. Acaba biz bundan enerji temin edebilir miyiz? Bunun üzerinde çalışılıyor. Bitkilerden biz elektronları soyutlar ve dışarıya alırsak, sorunumuz büyük oranda çözülür. Biz üniversite olarak bölgemizin sorunlarının oldukça farkındayız. Güneşimiz var, güneş pilleri tarlalarımız yok. Rüzgarımız var, rüzgar tarlalarımız yok. Bunları kurabiliriz. Van, Türkiye‘nin en önemli güneş enerjisi kaynağı. Her ülke bulunduğu alandaki güneşten yararlanırsa bir sorun kalmaz. Güneş hepimize yeter."

Van Bağımsız Milletvekili Özdal Üçer ise enerjinin olmadığı yerde yaşamın olmayacağını belirterek, son 30 yıldır yaşananların ülkenin yaşam enerjisini olumsuz etkilediğini vurguladı.

Forum açılışında ayrıca EMO Hakkari İl Temsilcisi İbrahim Halil Alçiçek, EMO Ağrı İl Temsilcisi Hamit Sönmez de konuşma yaptı.

Açılış konuşmalarının ardından EMO Kocaeli Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Avni Haznedaroğlu‘nun yönettiği, "Elektrik Enerjisinin Kullanımı ile Erişiminde Yaşanan Sorunlar ve Çözüm Önerileri" konulu panele geçildi. Panelde Van Gölü Elektrik Dağıtım A.Ş‘den Tahsin Uzunselvi, "Elektrik Dağıtım Altyapısı, İşletme Sorunları ve Çözüm Önerileri", TEİAŞ 17. İletim Tesis ve İşletme Grup Müdürlüğünden Nevzat Sertkaya, "Elektrik İletim Altyapısı, İşletme Sorunları ve Çözüm Önerileri", Van Organize Sanayi Bölgesinden Yönetim Kurulu Başkanı Sinan Hakan "Van‘ın Sanayileşme Sürecinde Enerji Faktörü", Van Doğalgaz Dağıtım A.Ş‘den Erkan Dede "İllerin Doğalgaz Altyapısı ve Planlanan Yatırımlar" ve EMO Diyarbakır Şubesi Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Murat Çelik "Bölgenin Elektrik Enerjisi Durumuna Genel Bakış" konulu sunumlarını gerçekleştirdiler.

EMO Yönetim Kurulu Yazmanı Erdal Apaçık‘ın yönettiği "Elektrik Enerjisi Yatırımlarında İnsan, Doğa ve Çevre İlişkisi" konulu panelde ise Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi‘nden Yrd. Doç. Dr. Sedat Yayla "Van İli Rüzgar Enerjisi Potansiyeli", Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi‘nden Prof. Dr. Sabir Rüstemli "Van İli Elektrik Enerjisi Üretiminde Güneş Enerjisinin Bugünü ve Yarını", Enerji Verimliliği Derneği‘nden Murat Aydıncıoğlu "Bölgede Enerji Verimliliği", EMO Diyarbakır Şubesi Enerji Komisyonu Başkanı Nedim Tüzün "Güvenlik (Sınır) Barajları" ve EMO Diyarbakır Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi Aktan Atlı "Ülkemizdeki Enerji Politikaları" başlıklı sunumlarını gerçekleştirdiler.

Fotoğraflar