· ŞUBE Giriş Sayfası

 İSTANBUL ŞUBE

 
Şube Kapsamındaki İller:

 EDİRNE   İSTANBUL   KIRKLARELİ   TEKİRDAĞ 
 

EMO İstanbul Şubesi
Haber Bülteni
SAYI: 81

Tüm Sayılar

BASIN AÇIKLAMASI

 
EMO İstanbul Şubesi 42. Dönem Yönetim Kurulu tarafından EPDK tarafından alınan kararlara ilişkin basın açıklaması yapıldı. Su, Isınma ve Elektrik Enerjisi en temel insan hakkı olduğu belirtilen açıklamanın tamamına haberimizin devamından ulaşabilirsiniz.
 

ŞİRKETLERİN TEMSİL-AĞIRLAMA, DAVA-İCRA GİDERLERİNİ

ÖDEMEYE DEVAM

EPDK ŞİRKETLERE KAR, HALKA YOKSULLAŞMA

 DAĞITIYOR

Bilindiği gibi, ülkemizde elektrik dağıtım hizmetleri özel şirketler tarafından verilmektedir. Konuyla ilgili düzenleme yapmakla görevlendirilmiş olan Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK); faturalama işlemlerinin başladığı 1 Ekim 2013 tarihinden bu yana, elektrik dağıtım hizmetleri veren şirketlerin özelleştirilme sonrası performanslarını objektif kriterlerle değerlendirilerek sonuçları kamuya şeffaf olarak sunmamaktadır. Özellikle ülke çapında 21 bölgede (bölgesinde tekel olan) faaliyet gösteren dağıtım şirketlerinin tüketicilere sundukları hizmet performanslarının değerlendirmelerine yönelik fayda/maliyet analizleri sağlıklı yapılmamakta ve halkımız mağdur edilmektedir.

Temel bir insan hakkı olarak düşünüldüğünde "enerjiye erişim ve kullanım" hakkının araçları olan elektrik üretim, iletim, dağıtım hizmetleri acilen kamulaştırılmalıdır.

Özelleştirme ile daha kaliteli ve ucuz elektrik vaatleri hayaldi, uçtu gitti, yerine elektrikte pahalı ve kalitesiz enerji sunumu ile EPDK`nın şeffaflıktan ve kuruluş amaçlarından uzak, şirketlere KAR DAĞITIMINA DEVAM politikası geldi.

EPDK tarafından yapılan düzenlemelere göre; 1 Ekim 2013`den 31 Aralık 2015`e kadar, faturalarda "Enerji Bedeli" dışında aşağıdaki dört ayrı kalem yer almaktaydı;

  ·         Kayıp – Kaçak Bedeli,

·         Dağıtım Bedeli,

·         Perakende Satış Hizmetleri Bedeli,

·         İletim bedeli için ayrı ayrı birim fiyat belirlerken

EPDK tarafından belirlenen 1 Ekim 2013 tarihli birim fiyatlar Enerji Bedeli hariç 

·         Kayıp/Kaçak  Bedeli                 4,3461  kuruş

·         Dağıtım Bedeli                           2,2580  kuruş

·         Perakende Satış Hizmet Bedeli 0,4388  kuruş

·         İletim Bedeli                                0,7205  kuruş

Yukarıdaki dört kalemin toplamı ise kWh başına 7,7634  kuruştu

1 Ocak 2016 tarihinden itibaren; Kayıp-kaçak, Dağıtım, Perakende Satış Hizmet ve İletim bedelleri; EPDK tarafından dağıtım bedeli altında ilan edilerek, hizmet bedelleri tüketicilerden gizlenerek şeffaflıktan uzaklaştırılmıştır.

Bugün tartışılan temsil, ağırlama, seminer, panel ve konferans vd. giderleri; 19 Aralık 2015 tarih ve 29567 sayılı Resmi Gazete`de yayımlanan "Dağıtım Sistemi Gelirinin Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ" deki Madde 7 (1) ve (2)`de "Düzenlemeye Esas İşletme Gideri Hesaplamaları" başlığı altında şirketlerin giderlere %7 olarak girebilecek harcamaları belirlenmiştir. Bu tebliğe 2016 başında EMO olarak dava açılmış ama henüz sonuçlanmamıştır.

"MADDE 7 – (1) Düzenlemeye esas işletme gideri hesaplamaları kapsamında; dağıtım şirketleri, geçmiş yıllara ilişkin işletme giderlerine ait verileri düzenleyici hesap planı çerçevesinde dağıtım faaliyetiyle ilgili olan işletme giderleri ile dağıtım faaliyeti ile ilgili olmayan işletme giderleri olmak üzere iki ana başlık altında Kuruma sunar.

(2) Dava giderleri, icra giderleri, sosyal sorumluluk giderleri, seminer, panel ve konferans giderleri, reklam giderleri, dernek, sendika ve oda aidatları, temsil ve ağırlama giderleri, danışmanlık giderleri, bağımsız denetim ve mali müşavirlik giderleri, yönetim ve destek hizmetleri giderleri gibi giderler ile mahkeme kararı gereği oluşan tazminat ve benzeri giderleri (emsal kararlar dikkate alınarak mahkeme kararı olmaksızın ödenenler de dâhil) için söz konusu giderler eklenmeden belirlenen kontrol edilemeyen işletme giderleri hariç düzenlemeye esas işletme gideri %7 artırılır."

Evet, bugün değil, 19 Aralık 2015 tarihinde yayınlanan bu tebliğ ile dağıtım faaliyeti ile ilgili olmayan işletme giderlerinin %7`ye kadar artışına olanak sağlanması ile tüketicilere ilave yük getirilmiş ve bu uygulama yeni çıkarılan tebliğ ile devam ettirilmektedir.

Bu, kayıp-kaçak, dağıtım, perakende satış hizmet ve iletim bedeli toplamı kWh başına;

1 Ekim 2013 tarihinde kWh başına 7,7634 kuruş iken,

1 Ekim 2020 tarihine gelindiğinde 21,2381 kuruş olmuştur.

1 Ekim 2013 tarihindeki kWh başına enerji tüketici enflasyonu kadar olsaydı 16,5411 kuruş olacaktı.

1 Ocak 2016 tarihinden itibaren dağıtım bedeli altına gizlenen bu hizmet bedellerinin içine 19 Aralık 2015 tarihli tebliğde yayınlanan giderler için belirlenen %7`lik farkın da yedirildiği anlaşılmaktadır.

EPDK`nın, 7 yıllık "Mesken Elektrik Dağıtım Birim Fiyatları" aylık enflasyon endeksine göre karşılaştırıldığında (kWh başına 4,70 kuruş yani %28,4 daha fazla) meskenlere enflasyonun üstünde yük getirmiş olduğu görülmektedir.

Elektrik Piyasası Denetleme Kurulunun 19 Kasım 2020 tarih ve 31309 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan "Dağıtım Tarifesinin Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ" ile "Düzenleme esas İşletme Gideri Hesaplamaları" konusu kamuoyunda yoğun tartışmalara yol açmıştır. Tebliğin Madde 7 (1), (2) ve (3)`de "Düzenleme esas İşletme Gideri Hesaplamaları" aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir.

"Düzenlemeye esas işletme gideri hesaplamaları

MADDE 1 - (1) Düzenlemeye esas işletme gideri hesaplamaları kapsamında; dağıtım şirketleri, geçmiş yıllara ilişkin işletme giderlerine ait verileri düzenleyici hesap planı çerçevesinde Kuruma sunar.

(2) Denetim, danışmanlık ve müşavirlik giderleri, dava, mahkeme, avukatlık, icra ve arabuluculuk giderleri, dernek aidat giderleri, temsil ve ağırlama giderleri, noter giderleri, ilan giderleri, emsal kararlar dikkate alınarak ödenenler de dâhil olmak üzere mahkeme kararı gereği oluşan tazminat harici giderler için, söz konusu giderler ile kontrol edilemeyen işletme giderleri dışarıda tutularak belirlenen düzenlemeye esas işletme gideri %7 artırılır.

(3) Bağış, sponsorluk, reklam ve tanıtım giderleri ile bu Tebliğde sayılanlar dışında kalan ceza ve tazminat giderleri düzenlemeye esas işletme gideri hesaplamalarında dikkate alınmaz."

Bu tebliğin yürürlüğe girmesi ile 29 Aralık 2015 tarih ve 29567 sayılı Resmi Gazete`de yayımlanan "Dağıtım Tarifesinin Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ" iptal olmuş ve bazı giderler hesaplamalar dışına çıkarılmasına rağmen %7`lik artış oranı korunmuştur. Yenilenen tebliğ ile önümüzdeki dönemde ilan edilecek birim fiyatlara göre halkın cebine ne gibi yansımaları olacağını gelecek aylardaki faturalarımızda göreceğiz.

SONUÇ:

Bugün tartıştığımız ilave giderler 2016 yılından bu yana faturalara gizlenmiş olarak yansıtılmaktadır, yeni yayınlanan tebliğ ile bazı giderler çıkarılmasına rağmen %7`lik ilave oranı korunması ile bu giderlerin önümüzdeki yıllarda da halkın cebinden alınmaya devam edileceği anlaşılmaktadır. 2016 yılı başında Odamızın ilgili tebliğlere açtığı davanın bir an önce sonuçlandırılması ile dağıtım ve perakende satış firmalarının mecburi giderleri içinde olmayan harcamalarının tarifeye yansıtılmasından vazgeçilmesini bekliyoruz.

2015 yılı sonuna kadar "Enerji Bedeli, Dağıtım Bedeli, Kayıp – Kaçak Bedeli, Perakende Satış Hizmetleri Bedeli ve İletim Bedeli" olmak üzere 5 ayrı birim fiyat faturalarımızda yer almış olup 1 Ekim 2013 ile 31 Mart 2016 arası 30 aylık enflasyon %22,4 iken Dağıtım Şirketlerinin Hizmetlerine %88 zam yapılmıştır. Bu oran o dönemde gerçekleşen enflasyonun 4 katı olup, izahtan da yoksundur.

EPDK`nın 2016 yılının başından itibaren 2 birim fiyat açıklaması (Günümüzde meskenlere düzenlenen Elektrik Enerjisi faturalarında ise sadece "Enerji Bedeli" adı altında 1 birim fiyat yer almakta) şeffaflıktan, hesap verilebilir olma görevlerini yerine getirmeyerek kamusal yarar sağlamaktan uzaklaşmışlardır. Faturaların ayrıntırılarak hazırlanması ve tüketicinin neye ödeme yaptığını bilmesinin hakkı olduğunu belirtmek istiyoruz.

EPDK tarafından "Enerji Bedeli, Dağıtım Bedeli, Kayıp – Kaçak Bedeli, Perakende Satış Hizmetleri Bedeli ve İletim Bedeli" şeklinde 5 ayrı bedelin ayrı ayrı ilan edilmemiş olması ile özelleştirilmiş kurumların ve özellikle ülkemizde 21 dağıtrım bölgesinde (bölgesinde tekel olan) faaliyet gösteren Dağıtım Şirketlerinin tüketicilere sundukları hizmetler; objektif kriterlerle performansları sağlıklı değerlendirilememektedir. EPDK tarafından fayda/maliyet analizleri yapılmalı ve tüketicilerle paylaşılmalıdır.

Milli Piyango`dan alınmayan vergi elektrik faturalarında %25 yakın olarak uygulanmaktadır (KDV, enerji fonu, TRT payı, elektrik ve havagazı tüketim vergisi) ve bu da tüketiciler üzerine büyük yük getirmektedir. TRT payı kaldırılmalı, diğer ve vergi ve fonların toplamı çok cüzi bir düzeye düşürülmelidir

Elektrik dağıtım hizmetlerinin özelleştirilmesi ne ucuzluk, ne kalite, ne çevreyi koruma vb. gibi en başta söylenen hiçbir argümanı doğrulanmamıştır, aksine halka pahalı, kalitesiz, çevreye saygısız hizmetlerde artış getirmiştir. Bu nedenle, elektrik üretim, iletim ve dağıtım hizmetleri TEK elden ve kamu tarafından yapılması gerektiğini tekrar vurguluyoruz.

Su, Isınma ve Elektrik Enerjisi en temel insan hakkıdır, her gün gelen çeşitli zamlarla yoksulluğun derinleştiği ülkemizde devletin ve zorunlu hizmetleri veren sektörlerin elini halkın cebinden çekmesini, zamların geri çekilmesini istiyoruz, ve diyoruz ki:

Salgın sürecinde işsizlerden, yoksullardan, yoksulluk sınırı altında yaşayanlardan ve asgari ücretle geçimini sürdürmek zorunda olanların elektrik fatura bedelleri kamu tarafından karşılansın.

ELEKTRİK EN TEMEL İNSAN HAKLARINDAN BİRİDİR

KALİTELİ, UCUZ ve ÇEVRECİ OLARAK SUNULMALIDIR,

ELEKTRİK ÜRETİM, İLETİM, DAĞITIMI KAMULAŞTIRILMALIDIR

EMO İstanbul Şubesi

42. Dönem Yönetim Kurulu