A R A MI Z D A
Meslekdaşların toplu bulundukları bölgelerde Oda çalışmaları yapabilmek için
Şubeler açılması daima istenmiştir. Bu yıl ilk olarak İstanbul`da bir şube açmak ko_
nusu Genel Kurul kararı ile belirdi. İstanbul`daki üyelerimizin çoğunun katıldığı bir
toplantıda bu istek görüşüldü (21 Temmuz 1960). Varılan sonuç, bu yıl bir şube açılma_
sının faydalı olacağı idi. İstanbul`da, Prof. Dr. Mustafa Bayram, Sadık Erengil, Şük_
rü Nail Kurma, Halit Otçu ve İhsan Kaya Aksu`dan müteşekkil bir komite bir yandan
şube tüzüğü ve imkânları üzerinde çalışırken öte yandan Ankara`da, merkezde buna
benzer bir çalışma yapıldı. Bu tüzük bitirilince Genel Kurul`a arzedilerek şubenin
kurulması gerçekleşecektir. İstanbul`daki meslekdaşlarımızın sayısı Ankara`dakiler
kadardır. Böylece, meslek camiasının Oda çalışmalarından eşit oranda fayda sağla_
maları mümkün olacaktır. İdare Heyetinin bu çabası ancak meslek çevrelerinde göre_
ceği ilgiye bağlı olarak gerçekleşecektir.
Saygılarımızla
İDARE HEYETİ
Elektrik Mühendisliği Dergisi Sayı: 47-48 Kasım-Aralık 1960
7 GENEL KURUL TOPLANTIMIZDAN NOTLAR
Ovdamız 7 nci Genel Kurul toplantısı 11 Şu
bat 1961 günü Elektrik İşleri Etüd İdaresi Konferans salonunda başladı iki gün (15 saat) süren toplantıda Başkanlığa Kemal Tan, Başkanvekılliklerine Sadık Erengil ve Orhan Yalvaç seçildiler. Her senekinden daha fazla ilgi gören ve gayet dirayetle idare edilen toplantıda gündem gereğince tasnif heyeti seçimi yapıldıktan sonra eski Yönetim Kurulu faabyet raporunun okunmasına ve müzakeresine geçildi. Üyelerden birçokları rapor hakkındaki kanaatlarını belirttiler. Bu maddede son olarak söz alan Kâtip Üye Ayhan Çılingiroğlu`nun ilgili çekici konuşmasından sonra 1960 Yönetim Kurulu nun faaliyeti ittifakla tasvip ve ibra edildi. Gündemin bundan sonraki maddelerinde Yönetim Kurulunun, Genel Kurul`a getirdiği çeşitli mevzular görüşüldü ve aşağıdaki neticelere varıldı:
1 � İdarî görevlerde bulunan üyelerimiz mühendislik yapmaktadırlar Bundan dolayı Oda nezdınde fiili mühendislikle meşgul olan üyelerimizle ayni muameleye tabi olmaları kararlaştırıldı.
2 � Birlik eski Genel Sekreteri Mithat Er
söz`e, Birlik Yönetim Kurulu tarafından verilen 12.000,� liralık usulsüz tazminat meselesinin 1961 Birlik Genel Kuruluna temsilcilerimiz tarafından götürülmesi kabul olundu.
3 � Odalar Birliğinin 8/2/1961 gün (DK_148)
892 sayılı yazısı ekindeki Mevzuat Komisyonu raporunda mevzuubahıs ikinci tez (yanı 6235 ve 7303 sayılı kanunlar kaldırılarak yeniden hazırlanacak kanunun, hükmî şahsiyeti haiz Odalar kurması ve Odaların kendi iradeleri ile Birlik kurma yoluna gitmeleri tezi) kabul edildi ve önümüzdeki Birlik Genel Kurulunda bu tezin savunulması karar altına alındı.
4 � Şube Talimatnamesi kabul olundu ve
İstanbul vilâyeti sınırları dahilinde çalışacak ilk şubenin 1961 yılında açılması için yeni Yönetim Kurulu vazifelendirildi.
5 � icra masraflarının tamamının, icraya
verilen üyelerimizden alınması kararlaştırıldı.
6 � Oda için devamlı bir büro teminine ye
ni Yönetim Kurulu vazifelendirildi.
Kurulda, yeni Yönetim kurulunun çalışmalarına yön verecek dileklerde bulunulduktan sonra seçimlere geçildi.
Gizli oyla yapılan seçimler sonunda aşağıdaki neticeler alındı:
Asil üyeler
Y ÖNETİM KURULU
Y edek üyeler
Galip Baloğlu
Gültekın Türkoğlu
Teoman Baykal
Ayhan Erkan
Hakkı Oranç
Vakıf Acunsal
Tevfik Duru
Ragıp Damar
;lu Cihat Erez
Turgut Özfl
Mustafa Erener
Daniyal Eriç
Osman Kirişçioğlu
Attilâ Baybura
Hamdi Gültekin
Rasım Kurşuncu
Asil üyeler
HAY SİY ET DİVANI
Yedek üyeler
Necdet Tanay, Fethi Manguoğlu, Fadil Sarıoğlu, Kenan Ergen, Nurettin Tunaveli, Şefik Altay, Niyaz Yıldırım, Ömer Kolçak Mustafa Ongun Cihat Erez
EMO İstanbul Şubesi Genel Merkezin 7. Olağan Genel Kurulu�nda alınan karar üzerine 1961 yılında açılmıştır. Odamız için çok büyük bir onur kaynağı da ilk yönetim kurulu başkanımızın, İTÜ Rektörü olduktan sonra faşist güçlerce katledilen Ord. Prof. Bedri Karafakioğlu�nun olmasıdır.
Beyoğlu Emgen Han�da kiralanan bir kat odamızın ilk çalışma yeridir. 9 Aralık 1969 yılında arsa payı 10 Haziran 1970�de normal tapusu ile bugünkü Harbiye Engin Han�da bulunan yerimize sahip olduk. Zaman zaman çalışmalar İstanbul içinde 15�i aşan ayrı yerde yürütülecek kadar gelişti. İstanbul�a bağlı Marmara Bölgesi Temsilcilikleri tüm şehirlerde oluşturuldu. Odamızdaki gelişmeler o kadar hızlı oldu ki günümüzde temsilciliklerin çoğu şube haline dönüştü.
İstanbul Şube�nin Satın Alınma Süreci
Halen EMO İstanbul Şubesi�nin faaliyet gösterdiği Cumhuriyet Cd. Engin Apt. 283/2 nolu yer, 9. 12. 1969 günü dönemin yönetimince, müteahhit Ali Rıza Çarmıklı ve Ahmet Sedat Anak�tan Türkiye Elektrik Mühendisleri Odası adına satın alınmıştır.
Satın alınan oda yerinin yeni sahibi olarak yazılan ismin yanlış olduğu anlaşılınca 10. 06. 1970 günü TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası adına yeni tescili yapılmış olduğu tapu kayıtlarından tespit edilmiştir.
EMO İstanbul Şubesi için yer alma çalışmalarına 1968 yılı yönetim kurulunca başlanmış, ancak 1969 yılı yönetim kurulunca satın alınma işi gerçekleştirilmiştir.
50. yıl çalışmaları gayesiyle yapılan araştırmada oda yerinin satın alınması için yapılan çalışmalarda, 1968-1969 döneminin hayatta kalan yönetim kurulu üyelerinden öğrenildiğine göre, Özdemir Gülan ve Hayrettin Yelkikanat�ın şahsi ifadeleri: �Üye sayımız bugünkü gibi değildi. Çok azdık, gelirimiz de düzenli değildi. Karar verdik, Oda kasamızda ne varsa, üyelerden toplanan bağışlar ve serbest çalışan arkadaşlarımızın da büyük katkılarıyla epeyce bir para topladık. Oda yerini bu girişimle almayı başardık.�
Bu ifadeler daha sonraki yönetim kurulu üyeleri ve dönemi bilen üyelerimizce de paylaşılmaktadır.
Oda yerinin satın alınmasında emek ve katkı koyan yönetim kurulu üyelerinden adlarını belirleyebildiklerimiz şunlardır: Hayrettin Yelkikanat (en büyük bağışı yapan), Nejat Özal (Oda yerinin alınmasında en büyük emeği geçen), Falih Kaya Önder, Mehmet Sirmay, Özdemir Gülan, Ömer Kolçak, Ekrem Bulgur, Mordo Fresko, Teoman Güner.
Yürütülen çalışmalar göstermiştir ki, odamız açılışından bu yana, gerek oda yerinin alınmasında gerekse oda çalışmalarında özverili çalışmaları olan, emeği geçen her üyemize minnettarlık duymak ve bunu da kendilerine ifade etmek bizlere düşen vefa borcudur.
Muhittin Karahan-İstanbul Şube Arşiv Görevlisi
1955�te kurulan EMO yönetimlerinin oluşumunu 1960 öncesi, 1960-70 dönemi ve 1970 sonrası dönemler olarak değerlendirmek uygun olacaktır. Ülkemizin 27 Mayıs 1960 sonrası kavuştuğu özgürlük ortamı ve örgütlenmelere getirdiği yasal kolaylıklar, meslek odalarının şube ve temsilcilikler açarak tüm yurda yayılmasını sağlamıştır. 1960 sonrası uluslararası tekellerin ve yerli uzantıları- nın gençlikteki bütünleşmeyi bozma girişimleri kısa bir müddet sonra semeresini vermiş ve namussuzlukların üzerine giden gençlerin karşısına egemen güçlerce yönlendirilen faşist gruplar oluşturulmuştu. Egemen güçler Süleyman Demirel iktidarı ile birlikte, meslek odalarına da faşist ve gerici örgütler aracılığı ile hakim olma tertiplerine girdiler. Ancak 1970�lere kadar bölünmeden bir bütün olarak hareket edebilen genç mühendisler bu tertiplere karşı mücadelelerini bu günlere dek sürdürdü ve 1968�li yıllardan itibaren meslek odalarımıza tamamen hakim oldular. Maalesef ülkemizde son 50 yılın, bir kaçı hariç, hep dış egemen güçlerin yönetim ve emirlerine girmiş, sömürü çarkının kucağına ülkesinin insanının atmış, odalarımızın desteğini alması mümkün olmayan ikti- darlar egemen olmuştur. Başlangıçta iktidar güdümünde ve paralelinde oluş- turlmaya çalışılan oda yönetimleri 1968�li yıllardan itibaren, meslekdaşlarımızın büyük devinimi ile bu sultadan kurtarılmıştır. Üyelerinin çoğunun devlet memuru olduğu ilk yıllar, iktidarlar ağırlığını odalarda kolayca hissettiriyordu. Ancak doğal gelişim ve çok bilinçli gelen gençler bu tröste son verdiler. Meslek odamız tüm birimleriyle, Türkiye�nin gelişimine en büyük katkı koyan bir sivil toplum örgütüdür. 1960�lı yıllara kadar yabancıların cirit attığı ve sadece onlar tarafından kurulup işletilebilen enerji tesisleri, 1960 sonrası mesleki donanımları çok iyi olan odamız üye- lerinin eline geçti. Odamızın yarattığı işbirliği ve meslek içi eğitim seferberliği ülkemizin meslek alanımızda al- datılmasını önledi ve yabancılar, bıçakla kesilmiş gibi, ülkemizden kaçmak zorunda kaldılar. Katır sırtında başlatılan elektrifikasyon çalışmaları, odamızın örgütlenme, bilgilenme, bilgi aktarımı, yol gösterme, proje-şartname üretme, planlama grupla- rında görev üstlenme, üniversitelerle işbirliği ve bunun gibi pek çok çalışmalarla sektörümüzde çok güçlü hale gelmemizi, ülkemizin her noktasına enerjinin ulaştırılabilmesini sağlamıştır. Elektrik enerjisi ile ilgili işlerin tek elde toplanması gerekliliği mücadelesini odamız 1960�lardan itibaren vermiştir. Ancak bu çaba semeresini politikacıların çı- kar direnişi nedeniyle yasanın meclise sunulmasından 10 yıl sonmra ancak 1970�lerde TEK�in kuruluşu ile verebilmiştir. 1970�te kurulu gücümüz 2235 MW, yıllık üretimimiz 5.6 milyar kWh iken 1970-80 arasında 1970 öncesi 10 yıllık periyoda göre 3 misli katlanmış ve yıllık enerji üretimimiz 1.65 milyar kWh�e ulaşmıştır. TEK Yasası odamızın büyük katkı ve çabalarıyla gerçekleştirilmiştir. Ülkemizin her noktasına bu sayede enerji ulaştırılabilmiş ve üretim yetersizliği giderilmiştir. Ancak gittikçe büyüyen TEK bütçe ve kaynak açısın- dan çok büyük potansiyel olmuş ve derhal politika- cının, uluslararası tekellerin ve çıkar çevrelerinin en büyük ilgi alanı haline olmuştur. Maalesef 18 Aralık 1984, 3096 sayılı kara yasa ile 14 yılda ulaşılabilen olumlu uygulamalar ve sonuçlar bitirilmiş, enerji talana, vurguna, halkın sırtından yandaşlara milyar dolarlar aktarılan vasıtalı vergi kaynağı haline getiril- miştir. Öyle ki bilgisiz, beceriksiz, programsız partiler ve insanlar, elektriğe yapacakları aylık zamlarla ül- kenin yönetilebileceğini görmüşler ve iktidara talip olabilmişlerdir. EMO geçen 50 yılda sadece meslekdaşlarının ver dikleri hizmetin kalitesini ve standartlarını sağlamakla kalmamış, üyelerinin örgütlenme, sosyal, ekonomik eğitim, kültürel gelişmelerini sağlama çabalarının yanısıra esas görev olarak halkımızın meslek alanın daki sömürü tezgahlarından korunma mücadelesini vermiştir. Görevi gittikçe de ağırlaşmaktadır. Zira son yıllarda uluslararası tröstler TAİ, MAİ gibi anlaşmalar, Dünya Para Fonu, Dünya Bankası gibi kuurluşlar aracılığı ile sömürdükleri ülkelerin silkinmelerini önlemek, elektrik mühendisliği 73 talana zaman sınırsızlığı kazandırmak çabasında- dırlar. Bunun için de mahkum ve işbirlikçi iktidarları kullanmaktadırlar. İşte odamız bundan sonraki 50 yıllarında bunlara karşı ulusunu koruma gibi çok çetin bir devrimci mücade- lenin içinde olacaktır. Ve kimsenin şüphesi olmasın bunu başaracaktır. Yaratılan oda çalışmalarına yurtsever yaklaşım kültü- rü nedeniyle geçmişte görev alan meslektaşlarımızı saygıyla anıyoruz. Teşekkürler, geçen 50 yıl içinde yönetimlerde ve bunların komisyonlarında hiçbir çı kar gözetmeden büyük özveri ve amatör ruhla görev yapan meslekdaşlarım. Bugünkü kuşağımızın pek tanımak fırsatını bulamadığı 1960�lardan itibaren 1970�lere kadar görev üstlenen büyüklerim. Adlarınızı bu fırsatla bir kez daha gençlere hatırlatabilmek için yazmaya çalışacağım. Prof. Dr. Bedri Karafakioğlu, Mecit Öngöner, Özde mir Gülan, Sadık Erengil, Muammer Önal, Fahrettin Yelkinkanat, Nejat Özal, Falih Önder, Orhan Ünlüsoy, Mehmet Sirmay, Şengül Avgen, H. Engin Günçe, Me tin Karaman, Tağan Güçseli, Engin Dağıstanlı, Yalçın Kaya Necan, Teoman Güner, Gönül Güner, Prof. Dr. Mustafa Bayram, Prof. Dr. Ahmet Dervişoğlu, Prof. Dr. Nusret Alpeköz, Amiral Seyfi Kipmen ve 1970�lere kadar görev üstlenen pekçok meslekdaşım. Ve bugün omuz omuza mücadeleye birlikte devam ettiğim arkadaşlar, bize eğitim çalışmalarında sürekli katkı koyan üniversiteler, sevgili hocalarımız hepinize sonsuz şükranlar, sonsuz saygılar, sonsuz teşekkür- ler. Ünal Erdoğan - Kurucu Üye