· ŞUBE Giriş Sayfası

 ANKARA ŞUBE

 
Şube Kapsamındaki İller:

 AFYONKARAHİSAR   ANKARA   ÇANKIRI   ERZİNCAN   ERZURUM   KASTAMONU   KAYSERİ   KIRŞEHİR   KONYA   NEVŞEHİR   SİVAS   TOKAT   YOZGAT   AKSARAY   KIRIKKALE 
 

EMO Ankara Şubesi
Haber Bülteni
SAYI: 2023.4

Tüm Sayılar

 
29-30 Mayıs 2009 tarihlerinde Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Akademi Salonu’nda geniş katılım ile gerçekleştirilen “Ankara-Polatlı Yerel Enerji Forumu” Sonuç Bildirgesi kamuoyu ile paylaşıldı. Sonuç bildirgesine haberimizin devamında ulaşabilirsiniz….
 

02.06.2009

ANKARA- POLATLI Yerel Enerji Forumu SONUÇ BİLDİRGESİ

Ülkemizde uzun bir süreden beri kamunun yararlarını gözeten, yerli kaynaklarımızın ve olanaklarımızın kullanımına öncelik veren enerji politikaları geliştirilmemekte, planlamalar yapılmamaktadır. IMF ve Dünya Bankası direktifleriyle şekillenen enerji politikaları doğrultusunda Türkiye‘de 1980‘lerden itibaren uygulanan neo-liberal politikalar ile enerji alanının serbestleştirilmesi -özelleştirilmesi hedeflenmiş, bu amaçla çok sayıda yasal düzenleme yapılmış, kamunun enerji alanını özel sermayeye terk etmesi için pek çok uygulama gerçekleştirilmiştir. Bu uygulamalar ülkemiz genelinde ve Başkent Ankara‘mız genelinde yaşanan enerji kaynaklı sorunların temel nedenidir. Bu sorunlara yönelik düzenlediğimiz Ankara ve Polatlı Yerel Enerji Forumu 29-30 Mayıs 2009 tarihlerinde altı oturum ve bir panel ile ilgili kurum, kuruluş ve üyelerimizin katılımı ile Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Akademi Salonu‘nda gerçekleştirilmiştir. Forum sonunda ilgililere sunulmak üzere aşağıdaki tespit ve önerilerde bulunulmuştur.

Tespit ve Öneriler:

Kamusal Yaklaşım

1.  Elektrik enerjisi planlaması; kamu tarafından üretim, iletim, dağıtım ve tüketim bir bütün olarak düşünülmeli, ülkemize özgü koşullara uygun bir anlayışla değerlendirilmeli, merkezi bir yapı içinde ele alınmalıdır.

2. Enerji Piyasası Kanunu‘na dayanarak Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu, kamunun enerji yatırımı yapmasına olanak tanımamaktadır. Enerji, bir kamu hizmetidir. Sürdürülebilir kalkınmanın ve arz güvenliğinin sağlanması için enerji planlaması, yatırımı ve üretiminin kamu tarafından yapılmasının önündeki yasal engeller ortadan kaldırılmalıdır.

Özelleştirme Uygulamaları

3. Elektrik enerjisinin yapısı gereği kamu tekelini zorunlu kılması, dağıtımının yapısı gereği rekabete uygun olmaması, elektrik enerjisinde ticari kârlılık değil; toplumsal yararın önemli olması nedenleriyle elektrik sektöründeki özelleştirilmenin durdurulması gerekmektedir.

4. Kamusal açıdan bakıldığında baştanbaşa olumsuzluklar içeren özelleştirme politikalarının iflas ettiği bir noktada, kamusal yararı ön planda tutan açılımların ve yaklaşımların alternatif olarak sunulması zamanı gelmiş ve hatta geçmiş durumdadır. Sermayenin ekonomik saldırısına güçlü bir karşı cevap vermek için emekten yana bir alternatifin daha yüksek sesle dile getirilmesi gerekmektedir.

Yeni, Yerli ve Yenilenebilir Enerji Kaynakları

5. Ülkemizde kullanılan enerji kaynakları yüzde 75 oranında dışa bağımlıdır. Bu oranda bağımlılık, siyasi bağımlılığı da kaçınılmaz olarak beraberinde getirmektedir.

6. Elektrik üretiminde yerli kaynaklarımızın potansiyeli tam olarak değerlendirilmeden, toplam elektrik üretimine en fazla yüzde 4-5 oranında katkı sağlaması öngörülen nükleer santral projeleri gündeme alınmamalıdır.

7. Temiz kömür teknolojilerinin kullanımı teşvik edilmelidir. Isıl değeri düşük, kül, nem ve kükürt değerleri yüksek olan kömürlerimizin iyileştirilmesi, dolayısıyla çevreye daha az zarar vermesinin sağlanması ve ithal kömürlerle rekabet koşullarının oluşturulması amaçlarıyla, temiz kömür teknolojilerinin kullanımı yaygınlaştırılmalıdır.

8.Tüm dünyada önemi artarak süren rüzgâr enerjisinden ülkemizde de yararlanılabilecek birçok alan bulunmakta olduğunu belirtmeliyiz. Rüzgâr enerjisi konusundaki çalışmaların kapsamı genişletilerek çalışmalar hızlandırılmalıdır.

9. Ankara, biyoyakıt hammaddesi yetiştirme kapasitesi yüksek olan bir ilimizdir. Biyoyakıt sektörü için gerekli olan tarımsal ürünler üreticilere yapılacak teknik ve maddi destekle ekonomik olabilecektir. Ancak enerji tarımı yoluyla gıda tarımcılığının tahribatına yol açılmamalıdır.

Enerji Verimliliği ve Kalitesi

10. Üretimde kalite ve performansı düşürmeden ekonomik ve sınaî gelişmeyi sağlamak, enerjinin ancak kaliteli ve verimli kullanılması ile mümkündür. Bu noktada da gelişmişlik değerlendirmesinde kişi başına tüketilen enerji miktarı değil, enerjiyi verimli kullanım temel veri kabul edilmelidir. Enerji verimliliğine enerji kaynağı olarak bakılmalıdır.

11. Enerjide dış kaynaklara bu kadar bağımlı olan, enerjiyi bu kadar yüksek maliyetli temin eden bir ülke olarak, enerji verimliliği bizim açımızdan çok daha öncelikli olmalı, öncelikli politikalarımız arasına girmelidir. Enerji verimliliği konusunda yapılacak çalışmalar için kaynaklar geliştirilmelidir.

12. Enerji kalitesi ile ilgili kapsamlı bir ulusal standart oluşturulmalı ve dağıtım şebekelerinin ve elektrikli cihazların bu standartlara uygunluğu denetlenmelidir.

13. Meslek alanlarımız olan enerji, haberleşme ve bilişim, çağımıza damgasını vuran ve ülkemizin lokomotifi olan sektörlerdir. İlgili kurum ve kuruluşlar, enerji kalitesizliğinin ülke ekonomisine getirdiği kayıpların ekonomik boyutu üzerinde araştırmalar başlatarak bunların paylaşılmasını sağlamalı, sorunların giderilmesi için eylem planları oluşturulmalı ve gerekli kaynak mutlaka ayrılmalıdır.

Temiz Enerji

14.Enerji-çevre etkileşimi dikkate alınarak, enerjiye yönelik tüm faaliyetlerin çevre üzerindeki olumsuz etkilerini en aza indirerek, ekolojik dengeyi bozmadan, kaynaklar tüketilmeden, çevre tahrip edilmeden, kalkınma ve sanayileşme sürecinin devamı sağlanarak, gelecek nesillere yaşanabilir bir dünya bırakmak hedeflenmelidir.

15. Enerji kullanımındaki artış ve buna karşılık planlama ve çevresel düzenlemelerdeki eksiklikler sonucu gittikçe artan hava kirliliğinin pek çok ülkede sağlık ve çevre sorunlarına yol açtığı Dünya Sağlık Örgütü tarafından belirtilmiştir. Şüphesiz ki, hava, canlı organizmanın yaşam sürecindeki en önemli öğelerden biridir. Açlığa 60 gün, susuzluğa 6 gün dayanabilen insan, havasızlığa ancak 6 dakika dayanabilmektedir. Hava kirliliği sadece canlıları değil, ekolojik dengeyi de bozarak, gelecek kuşakların yaşantılarını da risk altına sokmaktadır. Hızla artan sera gazları emisyonunun neden olduğu iklim değişiklikleri ve küresel ısınma sonucu yeryüzündeki yaşam ciddi bir tehlikeyle karşı karşıya bulunmaktadır. Bu alanda da projeler geliştirilmeli ve uygulanmaya konulmalıdır.

Enerji Yönetimi (Planlaması)

16. Enerji üretiminde ulusal ve yenilenebilir enerji kaynaklarına öncelik verilerek ülkemizdeki mevcut potansiyel değerlendirilmelidir. Yerli ve yenilenebilir enerji kaynakları potansiyelinin araştırılması ve kullanımına yönelik AR-GE faaliyetlerinde yoğunlaşılmalı ve üniversitelerimizden etkin bir şekilde yararlanılmalıdır. Bu amaçla rüzgâr, güneş, jeotermal, biyogaz gibi yenilenebilir enerji kaynakları enerji planlamasının ana unsur olarak görülmeli ve elektrik enerjisi üretimi içindeki paylarının artırılması için çalışılmalıdır. Bu konuda ulusal teknolojiler geliştirmek üzere Ar-Ge çalışmalarına genel bütçeden yeterli bir pay ayrılmalıdır.

17. Tüketicinin, ekonomik çıkarlarını koruyucu ve zararlarını tazmin edici, çevresel tehlikelerden korunmasını sağlayıcı önlemlerin alınması günümüz insanı için bir hak niteliğindedir. Elektrik enerjisinin üretimi, iletimi ve dağıtımı bir bütün olarak kamusal nitelikte olmak durumundadır. Ayrıca enerjinin verimli, kaliteli, güvenilir, ucuz olarak tüketicilere sunulması için gerekli yatırımlar, bakım ve onarım ile işletme hizmetlerinin zamanında yapılması iyi işleyen bir enerji yönetiminin önemli göstergelerindendir. Kamu yararına uygun olarak, enerji üretim, iletim ve dağıtım süreçlerinde tüketicinin sağlık ve güvenliği öncelikli konulardır.

18. Ülkemiz YG-AG şebekelerinde yatırım ve bakım eksikliği nedeniyle yaşanan kayıplar dışında sık sık kesintiler de yaşanmaktadır. Kayıp ve kesintiler kabul edilebilir seviyelere çekilmeli, gerekli personel sağlanmalı ve gerekli teknik yatırımlar yapılmalıdır. Kesintiler ve nedenlerine ilişkin düzenli bir istatistik yayınlanmalıdır. Harmonik problemleri, enerjide sürekliği ve devamlılığı engelleyen unsurlar, kayıp ve kaçakların enerji kalitesi üzerindeki etkileri, cihaz seçimi ve kullanım standartları, ulusal ve doğal kaynakların verimli kullanılması, enerji maliyetlerinin düşürülmesi vb. konular planlama ve eşgüdüm ulusal düzeyde ele alınmalıdır. Kesintilerden kaynaklı meydana gelen maddi zararlar yerleşim alanları için küçük mali zararlara neden olurken bu zarar büyük işletmelerde milyarlarca lirayı bulabilmektedir. Kayıp ve kesintilerden oluşan ekonomik maliyet üzerine de ülkemizde ayrıntılı çalışmalar yapılmalıdır.

Yerel Sorunlar

19. Yeni yerleşime açılan bölgelerdeki bulvar, cadde, sokaklarda çalışma yapacak alt yapı kuruluşları arasında koordinasyona gidilmelidir. Alt yapı kuruluşları çalışma yaparken coğrafi bilgi sistemi içinde bilgi paylaşımı yapılmalı, bir kurumun yaptığı çalışma diğer kurumun hizmetine engel olmamalıdır. Alt yapı kuruluşlarının tümü kısa, orta ve uzun vadeli plân yapmalı, bunu yaparken diğer alt yapı kuruluşlarının plânını takip edip işbirliğine gitmelidir.

20. Tüm alt yapı çalışması yapan kuruluşlar coğrafi bilgi sistemi içinde olmalı ve Ankara‘ya hizmet veren alt yapı kuruluşlarının tümü kendi uzmanlık alanları dışında alt yapı çalışmaları yapmamalı, alt yapı çalışmalarında diğer kuruluşlarla bilgilerini paylaşmalıdır. Yerleşime açılacak yerlerin tüm alt yapı ihtiyacını karşılamak amacıyla elektrik, su, telefon, kanalizasyon iletim hatları planlı ve programlı bir şekilde oluşturulmalıdır.

21. Ankara‘da alt yapı kuruluşlarının yaptıkları çalışmalardaki organizasyonsuzluk  nedeniyle elektrik kablolarına verdikleri hasardan ortaya çıkan arıza süresi yılda bir aya yaklaşmıştır. Alt yapı tesislerinde koordinasyon sağlanamaması nedeniyle geçtiğimiz yıllarda meydana gelen 581 saat arıza süresi 24 saate oranlandığında ortaya 24 gün gibi oldukça büyük bir kesinti süresi çıkmaktadır. 2007 yılında Ankara‘da meydana gelen 453 hasarda 506 saat elektrik kesintisi yaşanırken, 2008 yılında meydana gelen 551 ayrı hasarda 581 saat elektrik kesintisi yaşanmıştır, bir başka deyişle arıza sayıları ve süreleri hızla artmaktadır. Bu süre ortalama 3 milyon kilowatt saat tüketime eşittir ve bu rakam Ankara‘nın büyük ilçelerinden biri olan Şereflikoçhisar ilçesinin bir aylık elektrik tüketimine karşılık gelmektedir. Ankara‘da sürekli olarak artan enerji talebinin Türkiye ortalamasının üzerinde seyretmesinin altında plansız, programsız kentleşme; yeni yerleşim alanlarının hızla büyümesi ve hemen hemen her semtte açılan büyük alışveriş merkezlerinin çoğalmasının yattığı gün gibi ortadadır. Bir şehirde şebeke dağılım planı yapılması için şehrin gelişim planları önceden bilinmeli ve ona göre yatırım yapılmalıdır. Hatların bakımsız ve yaşlı olması; personel istihdamındaki yanlış politikalar ve randımanın düşmesi vatandaşa "Elektrik hatları ve trafolarda tadilat, bakım ve onarım" çalışması gerekçesiyle elektrik kesintisi olarak dönmektedir. Yeni yerleşim plânı oluşturulan yerlerde alt yapı için galeri sistemleri kurulmalı; bu sistemlerden elektrik, doğalgaz, telefon hizmetleri güvenli, sağlıklı olarak halkın hizmetine sunulmalıdır.

22. Ankara‘da 2002-2007 yılları arasında abone ve tüketim oranlarında çok ciddi artışların yaşandığı gözlenmektedir. 2002 - 2007 yılları arasında abone sayısı artış oranı yüzde 20,9‘dur. Toplam abone sayısı 2002 yılında 1.545.293 iken 2007 yılında bu rakam 1.954.000‘e yükselmiştir. Özellikle meskenlerde yaşanan artışlar dikkat çekici boyuta ulaşmıştır. Başkentin plansız gelişimi, rant uğruna yeşil alanların ya da tek katlı binaların yerine kondurulan çok katlı apartmanlar-siteler; büyük sermaye gruplarına sunulan araziler üzerine yapılan devasa alışveriş merkezleri elektrik tüketimini körüklemekte; yeterli master planı geliştirilmeyip yatırım yapılmadığı için bu baskıya dayanamayan eski hatlar çökmekte, sık sık elektrik kesintileri yaşanmaktadır.

23. Ankara‘daki deneyimli personelin siyasi baskılarla görevinden uzaklaştırılmaları ve bu uzaklaştırılmalar nedeniyle de deneyimlerini diğer personele aktaramamaları sonucu verim giderek düşmüş, bunu sonucunda arızaların giderilmesine yönelik yatırımlar bile yapılmamıştır. Ankara adeta elektrikte "karanlık çağa" dönmüş, sürekli kesilen elektrikten dolayı pek çok evde elektrikli ev aletleri kullanılamaz hale gelmiş, şarjlı aydınlatıcı satışlarında artışlar yaşanmıştır.

Tüm ilgililerin ve kamuoyunun dikkatine önemle sunulur.                     

EMO ANKARA ŞUBESİ