|
6 şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan ilçeleri merkezli yaşanan ve Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Elazığ, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye, Şanlıurfa illerimizi etkileyek yıkıma neden olan depremler sonrasında TMMOB Diyarbakır İl Koordinasyon Kurulu tarafından yürütülen tüm çalışmalar 22 şubat 2023 tarihinde yapılan basın toplantısı ile rapor halinde basın ve kamuoyu ile paylaşıldı..
TMMOB Diyarbakır İl Koordinasyon Kurulu Gözlem ve Değerlendirme Raporu 6 Şubat 2023 Pazartesi günü, saat 04.17`de, Kahramanmaraş`ın Pazarcık ilçesi merkezli 7.7 MW büyüklüğünde ve ardından saat 13.24`te Kahramanmaraş`ın Elbistan ilçesi merkezli 7.6 MW büyüklüğünde iki deprem olmuş, depremler, Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Elazığ, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye, Şanlıurfa illerimizi etkilemiştir. İlk deprem ile birlikte çok sayıda bina yıkılmış veya ağır hasara neden olmuş, ardından gelen ikinci depremde tekrar eden yıkım ve ağır hasarlar acımızı katlamıştır. Her iki deprem sonucunda çok sayıda yurttaşımız hayatını kaybetmiş ve yaralanmıştır. On binlerce yurttaşımızı kaybetmenin üzüntüsünü yaşamakla birlikte yakınlarını kaybetmiş tüm yurttaşlarımıza başsağlığı ve sabır diliyor acılarını en derin duygularla paylaşıyoruz. Yaralılara acil şifalar diliyoruz. Daha önce, iktidar ve atadıkları kayyımlar tarafından kentimizde çözülmeyen sorunları çözmek üzere İl Koordinasyonumuza bağlı odalarımızın da içinde olduğu 84 sivil toplum kuruluşunun oluşturduğu Diyarbakır Kent Koruma ve Dayanışma Platformu ivedi şekilde bir araya gelmiştir. Depremin ilk günü olan 06.02.2023 tarihi, sabahın erken saatlerinde toplanarak bünyesinde Koordinasyon Merkezi ve Kriz Masası kurulmuş, çalışmalar bu merkezden yürütülmüştür. TMMOB AMED İl Koordinasyon Kurulu olarak da kendi bünyemizdede kriz masası oluşturup, ivedilikle hasar tespit ve ilk gözlem için 50 kişilik bir ekip sahada görevlendirilmiştir. Aynı zamanda Merkezi Kriz Masası ile birlikte enkaz altında kalan vatandaşların kurtarılması için iş makineleri, ekipman ve arama kurtarma ekiplerinin enkazlara ulaşması, evlerinden dışarı çıkarak açıkta kalan vatandaşların güvenli barınma alanlarına erişimi, yiyecek, içecek, ve giysi konusunda acil ihtiyaçların karşılanması, sağlık hizmetleri, ulaşım, nakliye gibi birçok alanda acil müdahale ederek çalışma yürütmüş, platformla bilgileri paylaşarak kayıpları ve mağduriyetleri en aza indirgemek üzere büyük birdayanışma göstermiştir. Bu amaçla resmi, özel her türlü iletişim kanallarıyla koordinasyon sağlanarak bütün imkanları seferber etmiştir. 10 ili kapsayan kaos ortamında acil ihtiyaçların büyük ölçüde karşılandığı ve koordine edildiği Diyarbakır kent merkezinin önemli ölçüde kontrol altına alınması ile birlikte diğer kentler için acil koordinasyon kurulması kararlaştırılarak görevlendirmeler yapılmış ve akabinde yardımların diğer kentlere ulaşması hedeflenmiştir. Bu doğrultuda TMMOB Diyarbakır İl Koordinasyon Kuruluna bağlı tüm meslek odaları ayrıca kendi bünyesinde bir Kriz Masası ve Koordinasyon Birimi kurarak Adıyaman, Kahramanmaraş/Pazarcık ve Elbistan için ekipler görevlendirmiştir. TMMOB Diyarbakır İl Koordinasyon Kurulu`nun erişebildiği depremden etkilenen kentlerde yaptığı çalışma ve gözlemleri sonucu rapor hazırlanmış, yardım çalışmaları ve teknik inceleme yürütülen kent, ilçe ve kırsal yerleşimlerdeki faaliyet ve tespitler raporumuzdabelirtilmiştir. SONUÇ OLARAK: • Delil niteliğinde belge toplanması, savcılık ve yargı süreçlerine güvensizliğin ortadan kaldırılması için süreçler şeffaf ve denetlenebilir şekilde kamuoyuna açık yürütülmelidir. Kişi, ilişki ve konum farketmeksizin her bireye eşit mesafede durulmalı ve sorumluların hakkettiği cezayı almaları sağlanmalıdır. Toplumun yeniden inşaası için en temel gereklilik olan adalet ve güven oluşumu sağlanmalıdır. • Kentimiz başta olmak üzere inceleme yapılan alanların tamamında yeterli, nitelikli ve liyakat esaslı görevlendirme ve idareciliğin olmayışı, bunun beraberinde acil ve ilk yardım hizmetlerini aksatması, birimlerin görev gereği ivedilikle müdahale etmeye girişmesi yerine siyasi iktidar ve temsilcilerinin emir ve talimatlarını beklemesi, can kayıpları başta olmak üzere yaralanma ve mal kayıplarının artmasına sebebiyet vermiştir. • Ruhsatsız, kaçak ve denetim dışı yapılaşmaya kayyımlar başta olmak üzere birçok belediye tarafından göz yumulması, hükümetlerin siyasi çıkarlar uğruna toplu imar afları getirmesiyıkımların artmasına sebep olmuştur. • Birçok kentin İL AFET RİSK AZALTMA PLANI olmasına ve daha önce benzer afetlerin öngörülmüş olmasına rağmen, azaltmaya veya ortadan kaldırmaya yönelik somut eylemler gerçekleştirilmemiştir. • Acil durumu fırsata çevirmek isteyenlerin konut satış ve kira fiyatları, nakliye ve ev boşaltma ücretleri, gıda ve barınma ihtiyaçları gibi acil ihtiyaçların oluşması karşısında fahiş ücretler talep etmesi, kurumlarca bunun kontrol altına alınamaması, daha önce yaşanmış bir çok tecrübeye karşı yasal düzenlemelerin yetersizliği ve denetimsizliği sonucu halka tekrar mağduriyet yaşatılmıştır. • TMMOB olarak defalarca uyarmamıza rağmen yapılarda gerekli ve yeterli kontrol ve denetimlerin yapılmamış, rant odaklı kentleşme, yapılaşma ve imar düzenlemeleri yapılmıştır. • Deprem sonrası çok katlı konut yaşamının sorgulanacağı ve deprem ile birlikte kırsal yerleşkelerde birçok yapının yıkıldığı da göz önünde bulundurulduğunda, kırsalda gerçekleşecek plansız, ruhsatsız yapılaşmaya karşı önlem alınmalı, denetim dışı ve teknik yeterlilikten yoksun üretilecek barınma alanlarına müsaade edilmemelidir. Bu talep beraberinde yeni yerleşim alanlarının kurulmasını, tarım alanlarının parçalanmasını ve alt yapı ihtiyaçları doğuracağından, oluşacak duruma karşı planlı strateji ve çok yönlü bir değerlendirme ile uzun vadeli kararlar alınmalıdır. • Çarpık, plansız ve kaçak yapılaşma sebebiyle bazı bölgelerde nüfus yoğunlunun artmış olmasından kaynaklı bu bölgelerde Güvenli Acil Toplanma Alanları hiç olmamış veya yetersiz kalmıştır. • İmar izni verme, yapı ruhsatı düzenleme, yapı kontrolü sağlama, iskan izni verme görevleri bulunan birçok belediyenin bünyesinde yeterli sayıda teknik personel bulunmaması, teknik personelin yeterli deneyime sahip olmaması denetlemede eksiklik yaratmıştır. • Özel veya belediyelerce yeni inşa edilmiş, yapı denetim kanununa tabi olan ve sözde denetim görmüş birçok yapının da yıkıldığı göz önüne bulundurulduğunda toplumun denetimli olduğu düşüncesiyle aldığı ancak yıkımını gördüğü duruma karşı önyargılı olması anlayışla karşılanmalıdır. Ön hasar tespit çalışmaları özenle yapılmalı, idarelerin sorumlulukları gereğini yerine getirmemiş olması sebebiyle ileri süreçte yeterli güveni verecek teknik donanımla daha kapsamlı hasar tespit çalışmalarını ücretsiz olarak halka sunulmalıdır. • Yapı denetim sisteminin yeniden ele alınarak kontrol ve denetleme görevlilerinin diploma, belge kiralama yerine her zaman şantiyede iş başında olacak şekilde düzenlenmesi ve denetlenmesi gerekmektedir. • Mevcut konut alanlarındaki yangın, acil kaçış merdiven ve yolları başta olmak üzere, kat merdivenleri ve hollerdeki kaçışı engelleyecek eşyaların kaldırılması için denetim yapılmalıdır. Varsa iskan sonrası yapılmış mevzuata aykırı düzenlemeler için cezai işlemler uygulanmalı ve düzeltilmesi için denetimlerin yapılması gerekmektedir. Bu konudaki denetimler amacı dışında kullanılan sığınaklar başta olmak üzere diğer mahaller içinde yapılmalı, apartman ve site yönetimlerine görev ve sorumlulukları hatırlatılmalı ve denetimler sürekli sürdürülebilir şekilde planlanmalıdır. • Binaların zemin ve bodrum katlarında faaliyet gösteren otoparklar başta olmak üzere, zemin kattan bodrum kata veya birinci kata geçiş sağlayan ve proje dışı müdahalede bulunanlar, mekanıruhsata aykırı amaç üzere kurarak yapısal zararlara sebep olanlar denetlenerek belirlenmeli, cezai işlemler ile birlikte gerekli düzeltme tedbirler tekrar sağlanmalıdır. • Zemin etüdlerinin birebir denetlenmesi ve sonuç raporlarının gerçek veriler üzerinden hazırlanması, kontrollerinin mutlaka yapılmasıgerekmektedir. • Yaşanan ölümlerin birçoğu afet nedeniyle değil zamanında müdahale etmeyen ve makyajlanarak her türlü afete hazır olduğu belirtilen AFAD ve bağlı olduğu yetkililer sebebiyle gerçekleşmiştir. • Ulaşım sağlanmaması ve yetersiz ekip sebebiyle bazı yerlere hala erişimin sağlanmadığı ve yardımların ulaştırılmadığı görülmüştür. • Sivil toplum örgütleri, gönüllüler ve halk tarafından hızlı olarak gidilmesine rağmen yetkililer tarafından bu yerlere ulaşılamaması/ulaşılmaması düşündürücüdür. Gönüllülerin enkaz kaldırma ve arama kurtarma faaliyetlerine katılım sağlaması yetersiz iletişim sebebiyle gerçekleşmemiş, yardım çığlıkları karşısında sessiz kalamayıp bireysel inisiyatif alan gönüllüler engellenmiş, göz altına alınmış ve darp edilmiştir. • Birçok yapıda taşıyıcı sisteme inşaat halinde veya sonrasında zarar verildiği bunun yeterince denetlenmediği tespit edilmiştir. • Birçok yapıda yapısal hasarın da olduğu değerlendirildiğinde, denetleme yetkisine sahip birimlerin görevlerini yapmadığı ortaya çıkmaktadır. • İmalat hatalarından kaynaklı yapısal hasarların ortadan kaldırılması için nitelikli-bilinçli kalifiye eleman yetiştirilmesi gerekmektedir. Meslek edindirme kursları ve mesleki yeterlilik sertifikalandırma merkezlerinin işleyiş ve yapısı yeniden değerlendirilmeli, eğitim ve yeterlilik sınavları ciddi denetimlerden geçirilerek yeterliliklerini ispat edenler belgelendirilmelidir. Belge sahibi olmadan imalatlarda çalışmaya izin verilmemelidir. • Yapılacak kentsel dönüşümlerde halk odaklı ve zemin vb. uygunsa yerinde dönüşüme öncelik verilmelidir. • Fay hattına yakın olmasından kaynaklı taşınacak yerleşim yerleri var olan yerlerden çok uzak olmayan uygun zeminli yerlerde yapılmalıdır. • Depremde etkilenen yerlerde demografi korunmalıdır. • Arama kurtarma ve enkaz toplamada asbest tehlikesinin dikkate alınmalıdır. • Depremden en çok etkilenen yerler başta olmak üzere birçok yerleşim yerinde günlerce elektrik, su ve gaz verilmediği, yolların kapalı olduğu, bu da ilgili Bakanlıkların ve peşkeş çekerek özelleştirmeler ile satılan yerlerdeki dağıtım şirketlerinin yetersiz olduğu, AFAD başta olmak üzere kamu kurumlarının da afete herhangi bir hazırlığının olmadığı görülmüştür. • Asırlarca unutulmayacak acılar yaşanmış olmasına rağmen hala aynı liyakatsizlik ve ilkesizliğin sürdürülmesi, sorumlu hiçbir yetkilinin kusur kabul etmemesi, istifa etmemesi ve aynı koltuklarda oturarak aynı yetersizlikle süreci yönetmeye devam etmesi, bilimden ve uzman görüşlerinden uzak, yanlış kararlarda ısrar ederek yeni yıkımlara sebep olmalarını kabul etmiyoruz ve etmeyeceğiz! TMMOB`ye bağlı meslek örgütleri olarak halkımızı bu kirli, çürümüş sisteme kurban vermemek üzere dayanışmayı büyütecek,aklın, bilimin ve tekniğin yolunu takip ederek insan-doğa uyumlu yaşam alanlarını inşa etmenin mücadelesini vermeye devam edeceğiz!!! 22.02.2023 TMMOB AMED İL KOORDİNASYON KURULU
|
Tanıtım
DİYARBAKIR ŞUBE
GÜNDEM
YG TESİSLERİNDE İŞLETME SORUMLULUĞU EĞİTİMİ DÜZENLENDİ.
